در فرآیند نورد فولادی تعدادی محصول نیمه ساخته تولید می‌شوند که شمش بلوم (شمشه) یکی از انواع آن‌ها است. تفاوت این تولیدات، اغلب به خاطر سایز و شکل ظاهری آن‌ها است. شمش بلوم یا شمشه، محصولی است با ظاهری مربع یا دایره‌ای شکل و با عرضی بیشتر از 15 سانتی متر به طوری‌که سطح مقطع آن به حدود 230 سانتی‌متر مربع می‌رسد.
شمش بلوم (شمشه) در صنعت کاربردهای زیادی دارد از جمله این کاربردها می‌توان به ساختن ریل‌های خطوط راه‌‌آهن، سپری فابریک، ناودانی، قوطی، تیرآهن، میلگرد ساده و آجدار، مفتول، لوله‌های بدون درز و مانیسمان و سایر مقاطع فولادی اشاره کرد.
شمش بلوم دارای استاندارهای astm، EN 10025، EN 10083، EN 10084، GOST 380، DIN 17100 است.
محصول دیگر تولید شده در میانه فرآیند نورد فولادی، شمش است. شمش‌ها سطحی ذوزنقه‌ای شکل دارند و به طور معمول طول هر کدام از آن‌ها به 2 متر می‌رسد. دلیل برش آن‌ها به اشکال ذوزنقه‌ای، حمل و نقل آسان آن‌ها در صنعت است.
بیلت که به آن شمشال هم گفته می‌شود، تولید دیگری از نورد فولاد است که از نظر طولی از شمش بزرگ‌تر است، ولی از نظر ظاهری اشکالی دایره‌ای یا مربعی دارد. عرض بیلت یا شمشال کمتر از 15 سانتی متر است .
سایز شمش بلوم (شمشه)
شمش بلوم شمشى است كه یا از قسمت كنار اسلب بريده می‌شود و يا تمامى اسلب، به شکل شمش در می‌آيد. چون سايز شمش‌هاى مورد استفاده از اسلب در اندازه‌هایی بيش از ١٥٠ بوده است، به سايزهاى بیشتر از ١٥٠ بلوم گفته مي‌شود، در صورتى كه روش توليد همه شمش‌ها به يك صورت است و تفاوتى بين فرآيند تولید آن‌ها و نام‌هايشان وجود ندارد.
در بعضی از کشورها مانند چین و اکراین، به دلیل میزان تولید بالای فولاد و عدم توزان در تولید و همچنین ظرفیت دستگاه ccm و یا حتی در بعضی از موارد بنا بر درخواست مشتری، شمش بلوم را در سایزهای 180 به بالا نیز تولید می‌کنند و سپس آن را در یک مرحله نورد به ابعاد شمش بیلت با سایز 160 به پایین تبدیل می‌کنند.
به طور کلی شمش هایی با سایز 100,120,125,130,150,160 را بیلت می‌نامند و شمشهایی با ابعاد بالاتر مثل 180*180و 200*200 و 250*250 را با نام بلوم می‌شناسند، این مدل‌ها بیشتر برای تولید میلگردهای صنعتی استفاده می‌شود.
بلوم یا شمشه چگونه تولید می‌شود؟
شمش بلوم از محصولات نیمه ساخته‌ای است که در مرحله نورد فولاد تهیه می‌شود. ماده اولیه برای تولید این محصول، سنگ آهن می‌باشد که به دو روش تبدیل به فولاد خام می‌گردد.
- روش کوره بلند یا (BF) : میزان قابل توجهی ( در حدود 90 درصد ) از سنگ آهنی که در کل دنیا استخراج می‌شود، در کوره‌های بلند استفاده می‌شوند. این روش به این صورت است که سنگ آهن بعد از اینکه از مراحل پیش‌پخت و کلوخه سازی گذشت، به همراه کک و آهک، داخل کوره بلند ریخته و سپس آهن خام یا چدن به دست می‌آید. این آهن خام در کانورتر تبدیل به فولاد مذاب شده و ناخالصی‌های آن مانند کربن را به کمک اکسیژن از آن جدا می‌کنند. به محصول به دست آمده فولاد خام است. این فولاد خام که به صورت مذاب است پس از جداسازی به واحد ریخته‌گری برده شده تا در داخل قالب‌های شمشه با بلوم یا هر نوع قالبی برای محصولات نیمه ساخته دیگرف ریخته شود. در آخرین مرحله، محصول را بر روی غلطک مخصوص قرار داده تا به وسیله آب خنک شده و به طول و اندازه دلخواه برش داده شود.
- کوره های قوس الکتریکی (EAF)و کوره القایی(IMF) : در این روش ابتدا آهن قراضه را به کوره‌های قوس الکتریکی ریخته و بعد از آن آهن اسفنجی را همراه با موادی که خاصیت سرباره‌سازی دارند، مانند کک، آهک، بنتونیت و موادی از این دست را از قسمت بالای کوره به آن اضافه می‌کنند. اقدام بعدی نمونه‌گیری، دمیدن اکسیژن، همگن‌سازی و آنالیز است تا تمامی موادی داخل کوره، تبدیل به فولاد مذاب شوند. این فولاد مذاب پس از جدا کردن ناخالصی‌ها از آن، به وسیله پاتیل‌های حمل مواد مذاب، به واحد ریخته‌گری انتقال داده‌می‌شوند. در این واحد، مواد مذاب ابتدا داخل ظروفی به نام تاندیش ریخته شده و سپس آن را در قالب مسی قرار می‌دهند و مانند روش قبلی، فولاد مذاب را با آب خنک می‌کنند. در آخر شمشهایی که اکنون خنک شده‌اند را تبدیل به بلوم یا شمشه می‌کنند و به طول‌های مورد نظر برش می‌دهند.
تولید شمش بلوم در ایران در کارخانه‌های مجتمع ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان، فولاد پاسارگاد و مجتمع فولاد ویان همدان صورت می‌گیرد. ورودی این کارخانه‌های تولیدکننده شمش، قراضه و خروجی‌های سطح 1 و محصول آن‌ها هم انواع شمش مانند بیلت، بلوم و یا تختال و یا اسلب است.
قیمت شمش بلوم (شمشه)
قیمت بیلت، شمش بلوم و اسلب از موارد مهمی هستند که روی قیمت مقاطع فولادی تأثیر می‌گذارد. هرگاه قیمت این محصولات بالاتر برود، قیمت مقاطعی مانند میلگرد، تیرآهن و مانند آن هم نیز روند رو به رشدی را خواهند داشت. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که کیفیت اولیه این محصولات نقش مهمی در قیمت تمام شده مقاطع فولادی دارند.
خرید شمش بلوم (شمشه)
هنگام خرید شمش بلوم باید نکات زیادی را در نظر بگیرید. اولین مورد این است که قیمت آن از منبع معتبری به دست آمده‌باشد. سایت آهن‌اسپات، منبع معتبری برای به‌دست آوردن اطلاعات کافی از قیمت به روز و دقیق محصولات فولادی در کشور است. در این سایت شما دسترسی کاملی به تولیدگنندگان و فروشندگان انواع محصولات فولادی در ایران، از جمله شمش بلوم دارید و می‌توانید به راحتی قیمت ها را مقایسه کرده و بهترین کیفیت را از بهترین تولید کننده خریداری کنید. اطلاع از قیمت شمش‌های فولادی مانند شمش بلوم، هنگام خرید سایر مقاطع فولادی اهمیت زیادی دارد. سایت آهن‌اسپات اطلاعات دقیقی را در مورد قیمت این محصولات به شما ارائه می‌دهد.
نکته دوم این است که در هنگام خرید شمش‌های فولادی باید به توجه به کاربرد آن‌ها به مواردی مانند طول، ابعاد و آنالیز محصول هم توجه کرد.
آخرین موردی که در مورد خرید شمش بلوم باید بدانید این است که این محصول و سایر محصولاتی که در فرآیند نورد فولاد در کارخانه‌جات تهیه می‌شوند، در بورس کالا هم ارائه شده و مورد داد و ستد قرار می‌گیرند. در سایت آهن اسپات می‌توانید دسترسی کاملی به قیمت آن و میزان کل شمش بلوم خرید و فروش شده هم دسترسی داشته‌باشید.