در اکثر صنایع به منظور انتقال نیرو و هم‌چنین ایجاد پیوند مکانیکی میان دو رشته یا چند شفت از تسمه استفاده می‌کنند. به عبارتی دیگر تسمه قطعه‌ای است که موجب انتقال قدرت و انرژی در صنعت‌های گوناگون می‌شود.
واحد اندازه‌گیری تسمه‌ها میلی متر و اینچ می‌باشد که در تسمه‌های میلی متری، قطر خارجی و در تسمه‌های اینچی، قطر داخلی را اندازه گیری می‌کنند.
تسمه‌ها از مواد اولیه‌ای چون سنگ آهن و ورق سیاه تولید می‌شوند که امروزه با توجه به قیمت این مواد و هم‌چنین میزان عرضه و تقاضا، قیمت تسمه‌های فلزی از نوساناتی برخوردار است. هم‌چنین می‌توان گفت که کاربردهای تسمه‌ها در صنعت‌های مختلف، متفاوت بوده، بنابراین کارایی آن بستگی به صنعتی دارد که مورد نیاز است.
تسمه چیست؟
به یک حلقه انعطاف پذیر که از آن به عنوان انتقال انرژی بین دو یا چند شفت استفاده می‌شود را تسمه می‌گویند. کار تسمه‌ها این است که به دور پولی یا قرقره‌ها حلقه بزنند و نیروی ایجاد شده در پولی اول را به دومی انتقال دهند.
از این روش برای انتقال نیرو بین دو مکان کمی دور از هم استفاده می‌شود چرا که نسبت به روش‌های پیچیده‌تر مثل استفاده از زنجیر‌ها و چرخ دنده‌ها هزینه‌های کم‌تری دارد.
برای ساخت تسمه‌ها از چرم، لاستیک، آلومینیوم، نخ، استیل و… استفاده می‌شود که این امر با توجه به کاربرد آنها در صنعت‌های گوناگون انجام می‌گیرد.
برای ساخت و تولید تسمه‌های صنعتی، نکته حائز اهمیت این است که آلیاژ این محصول باید به گونه‌ای باشد تا بتواند در شرایط مختلف، استقامت لازم و کیفیت مناسبی از خود نشان دهد.
انواع تسمه
به صورت کلی ما می‌توانیم بر اساس میزان قدرت و فاصله بین دو محور موتور‌ها، تسمه‌ها را به 6 دسته تقسیم کنیم. اما سایر انواع تسمه بر اساس نوع تولید را نیز در ادامه خواهید دید.
1. تخت
این نوع محصول در فواصل طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. گرد
برای انتقال نیروهای کم و کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. V شکل (ذوزنقه‌ای)
از این نوع، برای انتقال میزان زیادی از نیرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول، خود به تنهایی دارای انواع مختلفی چون تسمه V شکل روکش دار، V شکل دنده‌ای و V شکل مخصوص می‌باشد.
4. تسمه شیاردار
این نوع محصول با کنار هم قرار گرفتن چند تسمه V شکل ساخته شده و برای انتقال قدرت‌هایی در سطح بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5. تسمه آجدار
ترکیبی از تسمه تخت و V شکل می‌باشد که برای موتور‌های کوچک داخل دستگاه‌های خانگی مانند لباس‌شویی، میکسر و … کاربرد دارد.
6. تسمه تایمینگ (دندانه‌دار)
در مواردی که زمان چرخش و جا به جایی نیرو مهم باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
7. تسمه نوردی
تسمه نوردی به آن دسته از تسمه‌هایی گفته می‌شود که توسط نورد گرم تولید می‌شوند. این دسته از تسمه‌ها در بازار ایران تولید می‌شوند.
این محصول در بازار ایران کاربرد فراوانی دارد چرا که قیمت این تسمه نسبت به سایر تسمه‌ها، پایین است. مواد اولیه این محصول، ضایعات آهن و قراضه آهن می‌باشد.
مقیاس اندازه گیری این محصول به صورت 2،2.5،3،4،5 سانتی متر می‌باشد. سطح تسمه‌های نوردی غیر صیقلی است که علت این امر، وجود لایه‌ای از اکسید آهن بر روی این محصول است. در برخی از شهر‌های ایران به این محصول، تسمه قرمز می‌گویند.
8. تسمه فابریک
تسمه یکپارچه‌ای که با آلیاژ درجه یک ساخته می‌شود را تسمه فابریک می‌گویند. خط تولید این محصول نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک است. همین امر موجب می‌شود تا اغلب کارخانه‌های تولید کننده، تولید محصولات‌شان را در حجم بالایی ارائه دهند.
امکان ارائه این محصول در اندازه‌های درخواستی، به سختی امکان پذیر است در نتیجه اگر خواستار تسمه فولادی با اندازه دلخواه هستید بهتر است آن را در بین تسمه‌های نوردی جستجو کنید.
9. تسمه ماشینکاری
ورق‌هایی با ضخامت مختلف در سایز 6 متری، توسط قیچی در اندازه‌های معینی برش داده می‌شوند. تسمه‌های تولید شده به این روش دو مشکل بزرگ دارند. اول اینکه تاب بر می‌دارند و ظاهر آنها مشکل پیدا می‌کند و دومین مشکل این است که لبه‌های قطعات برش داده شده، بسیار تیز و خطرناک هستند.
به همین دلیل قبل از اینکه بقیه عملیات روی آنها صورت بگیرد، قطعات برش خورده را وارد تاب‌گیر کرده تا لبه گیر شوند و سپس در اندازه‌های منظمی بسته بندی و به بازار عرضه می‌گردند.
انتخاب آلیاژ در این نوع محصول، کاملاً سلیقه‌ای بوده و مشتری می‌تواند با توجه به نیاز خود، جنس تسمه موردنظر خود را سفارش دهد.
10. تسمه آهنی ترانس
میزان کیفیت و هم‌چنین قیمت و ظاهر این محصول در سطح مطلوبی قرار دارد. هنگام تولید این تسمه، از تسمه فابریک و تسمه ماشین کاری استفاده می‌شود. قطعات این محصول را درون یک استخر با اسید رقیق می ریزند تا ناخالصی‌های روی سطح آن پاک شود. پس از خشک شدن تسمه‌ها، آنها را وارد دستگاه می‌کنند تا خشک شوند.
بعد از گذشت از این مراحل، ضخامت تسمه کم می‌شود. به همین دلیل به تسمه ترانس، تسمه کششی نیز می‌گویند. در نهایت تسمه را وارد دستگاه تاب‌گیر می‌کنند تا بدون مشکل و ظاهری براق روانه بازار شود.
11. تسمه طناب سیمی
این محصول نیز مانند سایر تسمه‌های آهن در تجهیزات باربری، کاربردهای زیادی دارد. علت کاربرد فراوان این محصول نرخ استحکام بالا، انعطاف پذیری خوب و نگهداری عالی و محکم در بازرسی‌ها و … می‌باشد.
در تسمه‌های طناب سیمی، اخطار قبل از عیب در اثر پارگی قسمت بیرونی سیم رخ می‌دهد و برخلاف زنجیر، عیب در یکی از قسمت‌های تسمه سیمی، مشکل در تمام وسیله حمل کننده ایجاد نمی‌کند. به طور مثال برای یک تسمه طناب سیمی 6*19 یک بریدگی در سیم، میزان استحکام را کم‌تر از یک درصد کاهش می‌دهد.
به تسمه‌های طناب سیمی نباید اجازه تاب خوردن داده شود، زیرا باعث ایجاد توزیعی غیر منظم از بار و ایجاد تنش خمشی در رشته‌های بیرونی می‌شود. بعد از اینکه یک تسمه طناب سیمی پیچانده شود، تغییرات سیم معمولا دائمی می‌شوند که این موجب بسیاری از مشکلات در تسمه می‌شود. زیرا تسمه‌های طناب سیمی نیروهای متراکم را تحمل نمی‌کنند.
12. تسمه گرد الیافی
این نوع از الیاف فیلامنتی ساخته شده‌اند که نباید در معرض دمای بیش‌تر از 90 درجه سانتی گراد یا زیر منفی 40 درجه سانتی گراد قرار بگیرند. تسمه‌های گرد الیافی دارای انواع مختلفی می‌باشند:
_ بی انتها
این نوع، به صورت ممتد و بدون سر با یک کاور محافظت کننده می‌باشند.
_ دو چشمی
تسمه‌هایی که ابتدا و انتها آنها دارای چشمی می باشد. معمولاً با یک روکش اضافی بر روی بدنه شکل می‌گیرند.
_ چند پایه
تسمه هایی که دارای چند پایه هستند.
13. تسمه‌های مش فلزی
این نوع تسمه‌ها برای دماهای بالا یا کاربردهای ساینده استفاده می‌شوند. تسمه‌های مش فلزی به طور کلی در بالا آوردن میله و صفحه‌های فلزی که تمایل به بریدن تسمه‌های تخت مصنوعی یا سیم بکسل را دارند، استفاده می‌شود.
این محصول از فولاد‌های ضد کربن و کربن ساخته می‌شود که قادر هستند در دمای منفی 29 درجه فارنهایت یا دمای 550 درجه فارنهایت، بدون کاهش مقدار بار مجاز دوام بیاورند.
استاندارد تسمه‌های مش فلزی دارای سه دسته کار سنگین، کار متوسط و کار سبک تقسیم بندی می‌شوند.
14. تسمه‌های منسوخ تخت
این نوع تسمه‌ها از پلی استر، پلی پروپیلن، الیاف نایلون تحت عملیات بافندگی تهیه می‌شوند.
این تسمه‌ها نرم و قابل انعطاف هستند. از مزایای این نوع تسمه می‌توان به استحکام بالا، انعطاف پذیری مناسب، وزن سبک، داشتن مشخصه ازدیاد طول، بی‌تأثیر در برابر کپک و باکتری، ضد تولید جرقه اشاره کرد.
کاربرد انواع تسمه
گاهی مواقع شرایطی ایجاد می‌شود که سازه مجبور به تحمل یک سری وزن‌ها می‌شود که در این هنگام است که تسمه‌ها به کمک سازه می‌آیند. این محصول به علت قابلیت بالا در برشکاری، جوشکاری، سوراخ کاری و هم‌چنین به خاطر دوام بسیار بالا در تحمل وزن‌های سازه، بسیار موفق عمل می‌کند.
کاربردهای این محصول فقط در اینجا ختم نمی‌شود، در ادامه به معرفی برخی از کاربردهای دیگر این محصول پرداخته‌ایم:
- در ساخت در و پنجره
- تولید واشر
- ساخت لوازم خانگی
- لوازم پزشکی و جراحی
- دوچرخه سازی و صنایع اتومبیل
- ساخت رادیاتور
- انواع کمربند نگه دارنده مثل کمربند کپسول آتش نشانی و…
- برای تولید گریتینگ جهت پوشش کف و پله‌ی کارخانه‌ها و ساختمان‌های شهری
- و…
مزایا و معایب انواع تسمه
مزایای تسمه
یکی از مهم‌ترین فواید استفاده از انواع تسمه‌ها، سرعت بخشیدن به تولید و انتقال است. از مزایای دیگر تسمه‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- مقاومت بالا در مقابل تغییر بار ناگهانی
- کم وزن بودن
- نداشتن نیاز به روغن کاری
- سر و صدای بسیار کم
- راندمان بالا در مقابل زنجیر و چرخ دنده‌ها
- بر خلاف چرخ دنده‌ها، نیازی به موازی بودن شفت‌ها در تسمه نیست
معایب تسمه
این یک امر طبیعی است که هر محصولی، در کنار یک سری مزایا، معایبی نیز داشته باشد، تسمه‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه به معایب این محصول اشاره داشته‌ایم:
- دقت کم‌تر نسبت به چرخ دنده‌ها در خصوص انتقال بار
- میزان نیروی انتقالی کم‌تر نسبت به چرخ دنده
- عمر کوتاه تسمه نسبت به چرخ دنده
تولیدکنندگان تسمه در ایران
در کشور ایران، تولیدکنندگان بسیاری با راه اندازی خط تولید تسمه، اقدام به عرضه و تأمین انواع آنها به بازار قطعات صنعتی نموده‌اند.
در این قسمت به ذکر چند مورد از تولید کنندگان تسمه‌های صنعتی می‌پردازیم که به جرئت می‌توان گفت که محصولات صنعتی را با درجه استاندارد کافی و کیفیت بالا در بازار تولید و عرضه گشته‌اند:
- صنایع تولید تسمه قائم
- صنایع تولید تسمه سهند
- زرین بسپار ایرانیان
- کیان پارس
- پایا صنعت
قیمت انواع تسمه
تسمه‌های صنعتی از جنس و ساختار‌های متفاوتی تشکیل شده‌اند که هرکدام از آنها کارایی‌های خاص خود را به دنبال دارد. به عنوان مثال می‌توان تسمه‌های برزنتی را نام برد که دارای جنسی مقاوم و ساختاری قدرتمند برای انتقال نیرو بین قطعات که در ابزار آلات سنگین به کار می‌رود.
مثال ذکر شده، تنها یک مورد از میان چند تسمه‌ای است که هریک مراحل تولید پیچیده‌ای را از سر گذرانده‌اند. با بیان نکات بالا می‌توان گفت که قیمت تسمه‌های صنعتی با توجه به جنس و مقاومت، متفاوت خواهد بود. برای اطلاع بهتر از قیمت انواع آن، می‌توانید به سایت آهن اسپات مراجعه نمایید.
خرید انواع تسمه از آهن اسپات
همان‌طور که در مطالب بالا مشاهده کردید تسمه‌ها را می‌توان در انواع جنس‌ها و شکل‌ها در بازار پیدا کرد که هرکدام از آنها به تنهایی دارای کاربردهای گوناگونی می‌باشند. هنگام خریداری نمودن این محصول باید به نکاتی توجه کرد تا بر اساس نیاز خود، جنس، کیفیت و سایز مورد نظر را با به صرفه‌ترین قیمت خریداری نمایید ما در این مطلب سعی در توضیح دادن این نکات داشته و امیدواریم که برای شما مفید واقع شود.
برای آگاهی از قیمت تسمه‌های آهن می‌توانید با مراجعه به سایت آهن اسپات، از قیمت لحظه‌ای این محصول با خبر شوید.
هم‌چنین شما می‌توانید جهت اطلاع از قیمت دیگر محصولات فولادی با کارشناسان آهن اسپات در ارتباط باشید. کارشناسان ما همیشه آماده خدمت رسانی به شما مشتریان عزیز هستند.