تسمه نوردی یا تسمه کوره‌ای, نوعی تسمه‌ است که توسط فرایند نورد گرم همانند میلگرد، پروفیل و تیرآهن تولید می‌شود. در واقع تسمه به قطعه‌های بریده‌شده از ورق‌های آهنی می‌گویند که در اندازه‌های متفاوت در دسترس هستند که در انواع فابریک، تسمه ترانس و تسمه ماشین‌کاری و… در بازار موجود هستند. در ادامه این مقاله از وبلاگ آهن اسپات اختصاصاً به معرفی تسمه نوردی و نحوه محاسبه وزن تسمه نوردی می‌پردازیم.

تسمه نوردی چیست؟

به‌ طور معمول تسمه‌های نوردی از ضایعات فلزی تولید می‌شوند. تسمه کوره‌ای یا تسمه نوردی در طی فرآیند نورد گرم تولید می‌شود. در این فرآیند مواد اولیه تولید این تسمه که ضایعات آهن هستند، وارد خط تولید می‌شوند.
تسمه‌های نوردی به نسبت سایر تسمه‌ها دارای حجم بسیار کمتری هستند. روش تولید این تسمه‌ها نیز ابتدایی و راحت بوده و مدیرت آن به عهده اپراتور است.

این سادگی در روند تولید و همچنین جنس و نوع مواد اولیه سبب می‌شود که کیفیت محصول نهایی و تسمه نوردی نسبت به سایر تسمه‌ها پایین‌تر باشد. این تسمه‌ها معمولاً به‌ صورت شاخه‌هایی که دارای طولی بین 3 تا 7 متر هستند، به فروش می‌رسند. عرض استاندار برای این تسمه بین 2 تا 6 میلی‌متر بوده و ضخامت آن 5 میلی‌متر است.

تاریخچه استفاده از تسمه نوردی

سرگذشت تسمه‌های نوردی به قرن نوزده میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان کشور روسیه وارد دنیای تکنولوژی و مهندسی شده بود و با تکیه‌بر این دو علم و استفاده از طراحی صنعتی و مکانیکی، خط تولیدی را برای تولید محصولات فولادی ایجاد کرد. یکی از این محصولات فولادی که بعدها توانست روسیه را به یکی از قدرتمندترین صادرکنندگان محصولات فولادی تبدیل کند، تسمه نوردی بود.

بعد از اینکه چند دهه از این تولید انحصاری گذشت، چین و هند به رقبای روسیه برای تولید محصولات فولادی تبدیل شدند؛ بنابراین در قرن بیستم که رقابت برای تولید این محصولات بین این سه کشور شدید شد، روسیه اقدام به تولید و صدور دستگاه‌های اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی برای تولید محصولات فلزی کرد. در نهایت این لوازم حتی به ایران نیز وارد شده و در صنعت تولید مورد استفاده قرار گرفتند.

رقابت بر سر تولید محصولات فلزی در جهان

امروزه رقابتی سخت میان بسیاری از کشورهای تولیدکننده محصولات فلزی وجود دارد. با وجود این رقابت شدید در حال حاضر چین بزرگ‌ترین و اولین تولید و صادرکننده این محصولات است. در بین محصولات فلزی و فولادی، با توجه به وزن تسمه نوردی و… به دلیل ارزان‌قیمت بودن در کنار کاربرد فراوان، تقاضای بیشتری به‌خصوص از سمت کشور ایران دارد.

البته از سال 1399 برخی از تولیدکنندگان داخلی توانستند به تولید این نوع از تسمه برسند و امروزه حتی آن را به کشورهایی نظیر ارمنستان، افغانستان و عراق صادر می‌کنند. با اینکه ما توانایی تولید این محصول را داریم؛ اما هنوز تعداد کمی از کارخانه‌ها به تولید این تسمه‌ها می‌پردازند و تعداد کمتری از آن‌ها اجازه صدور محصولات خود را دارند؛ بنابراین هنوز هم بخشی از این صنعت در ایران به واردات وابسته است.

کیفیت‌ و وزن تسمه نوردی در کارخانه‌های مختلف

این تسمه‌ها با توجه‌ به کارخانه‌های تولیدکننده‌ی آن‌ها دارای کیفیت‌های گوناگونی هستند. برای این کیفیت‌های گوناگون درجه‌بندی بین 1 تا 3 در نظر گرفته شده است. برای تشخیص کیفیت این دسته از تسمه معیارهایی وجود دارد. این معیارها به شرح زیر هستند:

  • آلیاژهای به‌ کار رفته در تولید این تسمه‌ها باید بر اساس نیاز مشتری بوده و قابلیت سفارشی‌سازی را داشته باشند.
  • تا جای ممکن باید تلورانس این تسمه‌ها کم باشد.
  • تسمه نوردی نباید تحت هیچ شرایطی دارای پیچ‌خوردگی باشد.
  • این تسمه‌ها نباید دارای انحنا باشند.

مزایا و معایب تسمه‌ نوردی

همواره زمانی که قصد خرید یک محصول یا سرمایه‌گذاری روی  آن محصول را داشته باشیم، بیشتر از هر چیزی به مزایا و معایب آن توجه داریم. در ادامه مهم‌ترین و عمده‌ترین مزایا و معایب این محصول آهنی را بررسی می‌کنیم.

مزایای تسمه نوردی

مزیت اول که مهم‌ترین مزیت این تسمه محسوب می‌شود، ارزان بودن و مقرون‌به‌صرفه بودن هزینه آن است. این تسمه به دلیل تولید شدن از ضایعات آهن دارای قیمت پایین‌تری نسبت به بقیه هم‌گروهی‌های خود است. مزیت دومی که می‌توان به آن اشاره کرد، تولید ابعاد باتوجه‌به خواست و نیاز مشتری است. تسمه نوردی را می‌توان با درخواست مشتری در ابعاد دلخواه تولید کرد. البته این ابعاد باید در بازه‌ی اندازه‌های استاندارد برای این محصول قرار داشته باشند.

معایب تسمه نوردی

مورد اول از بین معایب این نوع تسمه در بخش قبل به‌عنوان مزیت نام برده شده بود. این تسمه‌ها برخلاف سایر تسمه‌ها، طول ثابتی ندارند که این مورد می‌تواند به‌ عنوان یک عیب به شمار رود. ایراد دومی که بر این نوع تسمه وارد است، آلیاژهای گوناگون برای تولید است.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، این تسمه از ضایعات آهن درست می‌شود و در نتیجه آلیاژ ثابتی برای تولید آن وجود ندارد. این مواد خام برای تولید ممکن است ترکیبی از آلیاژهای نرم، متوسط و سخت باشند؛ البته این امکان برای مشتری وجود دارد که در زمان سفارش، جنس آلیاژ اولیه برای تسمه موردنیاز خود را تعیین کند.

سومین عیب از سری عیب‌های تسمه نوردی، دقت در اندازه‌های این محصول است. این تسمه به نسبت سایر هم‌گروهی‌های خود دارای تلورانس بالاتری است. چهارمین و آخرین عیب موردتوجه این نوع تسمه، این است که برخلاف سایر تسمه‌ها که دارای سطحی صاف و صیقلی هستند، این تسمه دارای سطحی زبر و اندکی قرمز رنگ است.

وزن تسمه نوردی

کاربردهای تسمه‌ نوردی 

این تسمه‌ها دارای کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف هستند. از کاربردهای عمده‌ی آن‌ها می‌توان به مواردی که در ادامه بیان شده‌اند، اشاره کرد:

  • ساخت انواع یخچال یا بخاری‌های صنعتی
  • تولید مدل‌های گوناگون از نرده، پنجره، درهای آهنی و پله
  • تولید انواع فلنج‌
  • تولید انواع قالب‌های بتونی
  • تولید انواع لوازم کشاورزی
  • تولید انواع کمربند برای استفاده در بشکه‌ها و مخزن‌ها، لوله‌ها یا واشرها
  • تولید انواع قالب‌های صنعتی
  • تولید گریتینگ
  • تولید درهای آکاردئونی

البته لازم به ذکر است که تسمه‌ها در صنعت یا ساختمان‌سازی نیز کاربرد دارند. وزن تسمه نوردی متفاوت است و بر همین اساس در دسته تسمه‌های فلزی قرار دارد و تسمه‌های فلزی در صنعت یا ساختمان‌سازی کاربردهای زیر را دارند:

  • تسمه‌های فلزی برای بسته‌بندی بارهای سنگین مورداستفاده قرار می‌گیرند.
  • این تسمه‌ها در ساخت بادبند و اتصالات مربوط به آن کاربرد دارند.
  • از تسمه‌ها در کابل‌های برق یا تلفن استفاده می‌شود و می‌توان گفت این مصرف از مهم‌ترین و ضروری‌ترین کاربرد‌های این محصولات آهنی است.
  • از تسمه نوردی در تیرآهن‌ها یا برای اتصال آن‌ها به یکدیگر استفاده می‌شود.
  • در صنعت ساختمان‌سازی از تسمه‌ها برای بالا بردن مقاومت و استحکام استفاده می‌شود.
  • در صنایع درب و پنجره از تسمه‌های فلزی برای یکدست‌سازی و پر کردن فضاهای خالی استفاده می‌کنند.
  • این تسمه‌ها در صنایع شیشه، ترابری، موزاییک، فلزی، چوب و در بسیاری از کارخانه‌های تولیدی ایفای نقش می‌کنند.

محاسبه وزن تسمه‌ نوردی با توجه‌ به ابعاد آن

اگر تسمه‌ها به‌ صورت استاندارد تولید شده باشند، معمولاً دارای ضخامتی بین 3 تا 5 میلی‌متر و عرض 2 تا 6 میلی‌متر و طول بین 3 تا 7 متر هستند. برای حساب کردن وزن تسمه‌های نوردی با داشتن ابعاد و ضخامت تسمه می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد (اندازه‌ها برحسب میلی‌متر هستند):

وزن = ابعاد * ضخامت * 0.00785

جدول وزن تسمه نوردی در آهن اسپات

فرمولی که در بخش قبل آورده شد، در صورتی‌ که شما اطلاعات صحیح را وارد آن کنید، خروجی دقیقی ارائه می‌دهد و در غیر این صورت دارای مقداری حدودی خواهد بود. ما در سایت آهن اسپات برای سهولت شما مخاطبان عزیز جدولی را تهیه کردیم و وزن تسمه نوردی را بر اساس ابعاد آن در این جدول قرار دادیم که به شرح زیر است:

تسمه

وزن هر 1 متر تسمه

وزن هر یک متر

10 * 20

0.54 30 * 50 4

10 * 30

0.81

30 * 60

4.9

10 * 40 1.1 30 * 70

5.7

10 * 50

1.35 30 * 80 6.5
10 * 60 1.6 30 * 100

8.1

10 * 80

2.15 30 * 120 9.8
10 * 100 2.7 30 * 295

23.9

10 * 120

3.25 32 * 185 16
10 * 200 5.4 35 * 100

9.8

15 * 30

1.2 37 * 122 23.9
15 * 40 1.6 40 * 60

16

15 * 50

2 40 * 80 9.45
15 * 85 3.45 40 * 100

12.2

15 * 100

4.05 40 * 120 6.5
20 * 30 1.6 40 * 250

8.7

20 * 40

2.15 50 * 100 10.8
20 * 50 2.7 50 * 150

12.96

20 * 60

3.24 50 * 200 27
20 * 80 4.32 60 * 100

13.5

20 * 100

5.4 60 * 285 20.3
20 * 110 5.9 65 * 165

27

20 * 120

6.5 70 * 100 16.2
20 * 140 7.6 70 * 200

46.2

20 * 150

8.1 76 * 146 29
20 * 200 10.8 80 * 130

18.9

20 * 235

13.5 82 * 175 37.8
25 * 40 2.7 104 * 220

61.8

27 * 150

11 100 * 270 72.9
30 * 40 3.3 142 * 260

99.9

استعلام قیمت تسمه نوردی و خرید از آهن اسپات

در این مقاله از آهن اسپات درباره یکی از انواع تسمه یعنی تسمه نوردی صحبت کردیم. آهن اسپات از مراجع معتبری است که همواره قیمت‌های به‌ روز آهن‌آلات را روی سایت خود قرار می‌دهد. قیمت این محصول نیز همانند تمامی آهن‌آلات به عوامل بسیاری بستگی دارد. مواردی نظیر قیمت مواد اولیه، نوسانات بازار آهن یا بازار ارز، هزینه‌هایی که برای تولید محصول نیاز است مانند هزینه دستمزد یا برق و گاز و سایر عوامل روی قیمت نهایی محصول تأثیر دارند.

با وجود عوامل بسیار، قیمت آهن‌آلات نه قابل پیش‌بینی بوده و نه ثابت است؛ بنابراین برای اینکه شما بتوانید همواره با دسترسی آسان قیمت‌های به‌روز بر اساس وزن تسمه نوردی را بررسی کنید، نیاز به مرجعی قابل‌اطمینان دارید که آهن اسپات یکی از این مراجع است.
درصورتی‌که به جواب سؤالات خود نرسیده باشید یا نیاز به کسب اطلاعات بیشتر داشته باشید، به‌راحتی می‌توانید با مشاوران آهن اسپات ارتباط برقرار کرده و ابهامات موجود را برطرف کنید.
رسالت آهن اسپات این است که در راستای تسهیل فرایند مبادلات، قیمت روز کارخانه‌ها فولاد کشور را استعلام گرفته و در وب‌سایت خود به آدرس www.ahanspot.com منتشر کند.