فعالیت دلالان در بازارآهن و فولاد، نابسامانی‌هایی را در این بازار به وجود آورده بود، بنابراین وزرات صمت (صنعت، معدن و تجارت) تصمیم گرفت مقاطع فولادی مانند میلگرد را به صورت مستقیم در بورس کالا عرضه کند.
هدف از این کار یعنی عرضه میلگرد در بورس کالا این است که آشفتگی موجود در بازار فولاد کاهش پیدا کند تا مصرف‌کنندگان بتوانند در شرایط بهتر و عادلانه‌تری کالای مورد نیاز خود را تهیه کنند.

بازار بورس کالا جزو محبوب‌ترین و پرطرفدارترین بازارها جهت معاملات حوزه آهن‌آلات است و معامله محصولات و مقاطع فولادی در این بازار از ریسک کمتری برخوردار است و همچنین می‌تواند سود بیشتری به همراه داشته باشد.
بالا بودن قیمت میلگرد برخی از کارخانجات مانند بناب و ذوب آهن باعث شده است که مصرف‌کنندگان به خرید میلگرد از بورس کالا روی آورند.

لازم به ذکر است که فعالیت در بورس کالا مانند فعالیت در همه بازارها نیاز به دانش و آگاهی نسبت به شرایط و قوانین آن دارد و فرایند خاص خود را دارد که در صورت عدم آکاهی می‌تواند ریسک و خطرات زیادی به همراه داشته باشد در این مقاله از وبلاگ آهن اسپات به بررسی و توضیح این قوانین خواهیم پرداخت.

buy rebar from the stock market with a building permit

آشنایی با بورس کالا

یکی از راه‌هایی که مدتی است برای جلوگیری از آشفتگی در بازار به راه افتاده است، خرید میلگرد از طریق بورس کالا است. بورس کالای ایران از سال 1382 شروع به فعالیت کرده است و با تصویب قانون جدید مربوط به بازار اوراق بهادار در سال 1384 تمام بازارهای بورس با یکدیگر ادغام شدند.

بورس کالا در واقع یکی از زیر مجموعه‌های سازمان بورس و اوراق بهادار کشور است. که انواع کالاها در بخش‌های مختلف صنعتی و معدنی، شمش طلا، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی و همچنین محصولات کشاورزی در آن عرضه شده و توسط کارگزاران مورد تأیید سازمان بورس معامله و داد و ستد می‌شود.

مراحل خرید میلگرد از بورس کالا

1. تکمیل فرم تقاضا

متقاضیان خرید میلگرد از بورس کالا برای هر بار خرید باید فرم درخواست مربوطه را تکمیل کنند. مشخصات دقیق و کامل کالای مورد نظر، تولید کننده، حداکثر قیمت خرید و غیره از جمله مواردی است که در فرم آمده و باید به دقت تعیین شود.
میلگرد از جمله کالاهایی است که برای جلوگیری از ایجاد بازار سیاه با مدارک و شرایط خاصی به متقاضیان فروخته می‌شود. یکی از اصلی‌ترین مدارک مورد نیاز برای خرید میلگرد از بورس کالا، ارائه پروانه ساختمان از سوی متقاضی است.

پس از اینکه متقاضی درخواست خرید خود را ثبت کرد، کارگزار امکان خرید کالا را بررسی کرده و در صورت نیاز با تولیدکننده در مورد عرضه آن رایزنی و تبادل نظر می‌کند.

2. پرداخت کارمزد

متقاضی برای خرید میلگرد باید ابتدا 10 درصد از کل مبلغ خرید را به حساب کارگزاری واریز کند. این میزان به این منظور از خریدار اخذ می‌شود که بر تعهداتش پایبند بوده و در صورتی که جرایم احتمالی رخ داد، کارگزاری بتواند از این مبلغ استفاده کند. کارگزاری‌ها در صورتی که برای انجام خرید نیاز به کسر کارمزد باشد، مبلغ کارمزد را از 10 درصد پیش‌پرداخت کسر می‌کنند.
در صورتی که کالای مورد نظر متقاضی، جزو رینگ صادراتی باشد، در این صورت باید 5 درصد از ارزش کل کالای سفارش داده شده، از سوی خریدار به حساب کارگزاری واریز شود.

پس از ثبت درخواست متقاضی، کارگزار مربوطه با توجه به سفارش خریدار و بر اساس میزان، وزن، نوع، تعداد و مبلغ میلگرد، در تالار بورس کالا در زمان عرضه با سایر کارگزاران رقابت می‌کند و در صورتی که بتواند کالا را به اندازه کافی و با قیمت مناسب (سقف قیمتی که خریدار در فرم درج کرده است) پیدا کند، خرید را انجام می‌دهد.
در این صورت کارگزار اطلاعات و جزئیات معامله (حق‌الزحمه کارگزاری، عوارض بورس و قانون و غیره) را از طریق یک اطلاعیه رسمی به خریدار اطلاع‌رسانی می‌کند.

3. مهلت تسویه مبلغ

خریدار تا ساعت 10 صبح روز سوم کاری بعد از خرید مهلت دارد که بر اساس اطلاعیه خرید صادر شده از سوی کارگزار، مابقی مبلغ میلگرد را به حساب سازمان بورس واریز کرده و فیش بانکی واریز مبلغ را به کارگزاری تحویل دهد. نکته مهمی که در خصوص واریز باقیمانده وجه وجود دارد این است که باید نام واریز کننده وجه در فیش بانکی با نام خریدار یکسان باشد.

در صورتی که اسامی مغایرت داشته باشد توسط کارگزاری تأیید نمی‌شود. پس از تأیید واریز مبلغ، کارگزاری موظف است تسویه حساب انجام داده و تمام مدارک را به کارگزار فروشنده تحویل دهد. در فرایند خرید میلگرد از بورس کالا تعیین پیمانکار حمل بار و محل تخلیه بار بر عهده خریدار است. و انجام پیگیری‌های لازم جهت تأیید سفارش و ارسال آن جزو وظایف کارگزاری است. در آخر حواله فروش توسط کارگزار صادر شده و بار جهت بارگیری و حمل به محل تعیین شده توسط خریدار آماده می‌شود.

نحوه محاسبه قیمت میلگرد در بورس کالا

قیمت میلگرد در بورس کالا کاملا وابسته به میزان عرضه و تقاضا است به همین دلیل از شفافیت بالایی برخوردار است. البته عوامل دیگری مانند نوسانات نرخ ارز و افزایش نرخ دلار نیمایی نیز در تعیین قیمت میلگرد مؤثر هستند.
زیرا زمانی که قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند، صنایع بالادستی و پایین‌دستی تمایل پیدا می‌کنند که برای دستیابی به سود بیشتر محصول خود را صادر کنند. که همین امر باعث کاهش عرضه میلگرد در بازار و افزایش قیمت آن می‌شود.

میزان کارمزد مشتری

  • 18 درصد از ارزش کل معامله به عنوان حق الزحمه کارگزار
  • 06 درصد از ارزش کل معامله به عنوان کارمزد برای شرکت بورس کالا
  • 04 درصد از ارزش کل معامله به عنوان کارمزد برای سازمان بورس و اوراق بهادار کشور

buy rebar from the stock market with a building permit

نماد میلگرد در بورس کالا

متقاضیان خرید میلگرد از بورس کالا، باید با نماد هر یک از کارخانجات عرضه کننده میلگرد در بورس آشنایی داشته باشند. و اطلاعات لازم را در این خصوص کسب کنند. در ادامه نماد میلگرد را در سبد هر یک از کارخانجات تولید میلگرد مشاهده می‌کنید.

حداقل تناژ خرید میلگرد از بورس کالا

با وجود اختلالاتی که توسط دلالان در بازار آهن و فولاد ایجاد شده بود و قیمت‌های نجومی که این محصولات پیدا کرده بودند. وزارت صمت تصمیم گرفت که مقاطع فولادی را در بورس کالا عرضه کند.
بر اساس این تصمیم مقرر شد که قیمت میلگرد و سایر محصولات فولادی رقابتی بوده و بر این اساس مصرف کننده بتواند محصول مورد نیاز خود را قیمت عادلانه و مناسب خریداری کند.

به همین دلیل عرضه میلگرد و تیر آهن در بورس کالا فقط در روزهای چهارشنبه انجام می‌شود. و متقاضیان خرید باید از طریق یک کارگزاری مطمئن اقدام به خرید کنند. در واقع کارگزاری نماینده خریدار در روز عرضه میلگرد است که بر اساس خواسته مشتری خرید را انجام می‌دهد.

کارگزاران در روز عرضه ابتدا قیمت میلگرد را بر روی تابلوی بورس خوانده. و پس از آن قیمت درخواستی خود را به همراه مشخصات دقیق مقطع و تولید کننده آن در فرم مخصوص درج می‌کنند. پس از این مرحله خریدار باید مبلغ 10 تا 50 درصد ارزش معامله را به عنوان پیش‌پرداخت به حساب کارگزاری واریز کند.
بر اساس قوانین و دستورالعمل‌های تدوین شده، اشخاص حقیقی با پروانه ساختمان حداقل 20 تن سهمیه خرید میلگرد از بورس کالا دارند.

نکات مهم در خرید میلگرد از بورس کالا

  • میلگرد و محصولات فلزی در ساعت 10:30 صبح روزهای کاری در بورس کالا عرضه می‌شوند
  • در تالار بورس کالا کارگزاران که نماینده خریداران هستند به همراه عرضه کنندگان محصولات به معامله می‌پردازند. در این تالار، کارگزاران ناظر و منشی به عنوان ناظر بر روند معاملات نظارت می‌کنند.
  • در زمان خرید میلگرد از بورس کالا، اگر خریدار تا 3 روز کاری پس از ثبت سفارش، مبلغ خرید را تسویه نکند به ازای هر روز تأخیر 0.25 درصد از ارزش کل معامله را جریمه شده و باید این مبلغ را به فروشنده پرداخت کند.
    این روند تا 10 روز کاری ادامه خواهد داشت. و در صورتی که پس از پایان این مهلت، تسویه انجام نشده باشد معامله فسخ شده و خریدار موظف است جریمه کارمزد کارگزار فروشنده را نیز پرداخت کند.

یکی از ساده‌ترین و بهترین راه‌های خرید میلگرد، استفاده از پروانه ساخت برای خرید است. چنانچه فردی به عنوان صاحب یک پروژه ساختمانی موفق به کسب جواز ساخت شده باشد، می‌تواند به ازای هر 1000 متر مربع زیر بنا، 50 کیلوگرم آهن دریافت کند. در واقع صاحبان پروژه می‌توانند با استفاده از پروانه ساختمان، میلگرد را به صورت دولتی و با قیمت مصوب آن خریداری کنند.

این نحوه فروش میلگرد باعث شده است که دست محتکران از این بازار کوتاه شده و بازار آهن و فولاد به یک ثبات نسبی دست پیدا کند. فروش میلگرد به این روش باعث شده است که تقاضای کاذب این محصول در بازار کم شده که همین امر باعث می‌شود قیمت آن به میزان واقعی نزدیک‌تر شود.

خرید میلگرد؛ مستقیم و بدون واسطه از آهن اسپات

تصمیم وزارت صمت در خصوص عرضه آهن و فولاد از طریق بورس کالا شرایطی را فراهم کرد که دست دلالان از این بازار کوتاه شده و خریداران و متقاضیان واقعی بتوانند محصولات مورد نیاز خود را با قیمت عادلانه و مناسب از این مرجع خریداری کنند. در حال حاضر صاحبان پروژه‌های ساختمانی که مجوز یا پروانه ساخت داشته باشند می‌توانند به راحتی میلگرد مورد نیاز خود را با قیمت مصوب دولتی و از طریق بورس کالا خریداری کنند.
متقاضیان خرید میلگرد می‌توانند با مراجعه به سایت آهن اسپات به عنوان مرجعی برای اطلاع‌رسانی در صنعت آهن و فولاد، به صورت آنلاین از قیمت آهن و فولاد مطلع شده و همچنین تحلیل و بررسی اخبار آهن و فولاد کشور را به صورت روزانه دنبال نمایند.