شاید در تمامی پروژه‌های ساختمانی، بهترین و پرکاربردترین مصالح ساختمانی، میلگرد باشد. میلگرد یا آرماتور تقویت کننده، تقریباً جزء حیاتی هر پروژه ساختمانی هستند، چراکه میلگرد استحکام کششی سازه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. سطح میلگرد اغلب دارای دنده‌ها، خرطوم‌ها یا فرورفتگی‌هایی است تا پیوند بهتری با بتن ایجاد کند و خطر لغزش را کاهش دهد.
رایج‌ترین نوع میلگردها نوع A2 و A3 است که هر یک کاربردهای متنوعی داشته و تشخیص آن‌ها از یکدیگر اندکی مشکل است. در ادامه این مقاله از وبلاگ آهن اسپات به بررسی تفاوت‌های میلگرد A2 و A3 و نحوه تشخیص آن‌ها از یکدیگر خواهیم پرداخت و معتبرترین نحوه خرید میلگرد را معرفی خواهیم کرد.

استانداردهای میلگرد

میلگردها بر اساس مقدار مشخصی از استحکام کششی خود طبقه بندی می‌شوند که به آن مقاومت مشخصه میلگرد می‌گویند. میلگردهای تولید شده (طبق استاندارد روسیه) به سه گروه کلی میلگرد نوع A-1، میلگرد نوع A-2 و میلگرد نوع A-3 تقسیم می‌شوند. اما در کارگاه ساختمانی از نظر رده مکانیکی یا ظاهر به طور کلی به چهار دسته A1، A2، A3 و A4 تقسیم می‌شوند.

1. استاندارد و آنالیز قدیمی میلگردها

  • میلگرد A1: نرم بدون آج
  • میلگرد A2: نیمه سخت با آج ساده
  • میلگرد A3: سخت با آج
  • میلگرد A4

2. استاندارد و آنالیز جدید میلگردها

  • میلگرد س 240 (میلگرد ساده)
  • میلگرد آج 340 (میلگرد آجدار مارپیچ)
  • میلگرد آج 400 (میلگرد آجدار جناقی)
  • میلگرد آج 500 (میلگرد آجدار مرکب)

در بازار ایران، معمولا میلگردها را با نام و استاندارد قدیم می‌شناسند اما در حال حاضر تمام میلگردهای بازار تابع استاندارد جدید هستند. به عنوان مثال وقتی نام “میلگرد” A2 را می‌شنوید بدانید که منظور همان «میلگرد آج 340″ می‌باشد و منظور از“میلگرد “A3، همان “میلگرد آج 400” می‌باشد که فقط نام‌ها ثابت مانده ولی آنالیز و استاندارد آن‌ها کاملا متفاوت می‌باشد.
در بخش بعدی درباره استانداردهای A2 و A3 به شکل مفصل صحبت خواهیم کرد.

distinguish-type-a2-rebar-from-a3

میلگرد آجدار A2 (نیمه سخت با آج ساده)

این نوع میلگرد با تنش جاری 3000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی 5000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی ( درلحظه گسیختگی ) حدود 19 درصد به‌عنوان میلگرد نیمه خشک (ترد) و نیمه نرم شناخته شده که به صورت آجدار و عمدتا آج فنری شکل می‌باشد.

کاربرد میلگرد A2

این میلگرد برای عملیات ساختمانی و خصوصا خاموت زنی مناسب بوده و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن در صورت اجبار میسر است که البته توصیه می‌شود در صورت امکان از جوشکاری آن پرهیز شود.
از این نوع میلگرد بیشتر برای خاموت و مش بندی استفاده می‌شود. آج‌های میلگرد A2 به صورت موازی و فنری شکل است و این میلگرد نسبت به نوع A1، تردتر و شکننده‌تر نیز می‌باشد.

میلگرد آجدار A3 (سخت با آج پیچیده)

این میلگرد با تنش جاری 4000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی 6000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (درلحظه گسیختگی) حدود 14 درصد به عنوان میلگرد خشک (ترد) مناسب عملیات سیویل صنعتی و ساختمانی بوده که به‌صورت آجدار و عمدتا آج جناقی می‌باشد و اکیدا برای آهنگری و تغییر شکل‌های فراوان با زوایای تند مناسب نبوده و همچنین به هیچ وجه عملیات جوشکاری بر روی آن مجاز نیست. این نوع میلگرد در حال حاضر بیشترین مصرف را در بین انواع میلگرد دارا می‌باشد.

طرز تشخیص میلگرد A2 از A3

همانطور که ذکر شد میلگردهای گروه A1 كه از جنس فولاد نرم هستند معمولا به شكل صاف (بدون آج) تولید می‌شوند و به دلیل نداشتن آج كاملا قابل تشخیص هستند، اما سؤال اساسی این است كه چطور می‌توان میلگرد نوع “A2 آج 340” از “A3 آج 400” تشخیص داد؟

این دو محصول در فاکتورهای زیر با یکدیگر متفاوت هستند:

1. نوع آج

چنانچه آج میلگرد به شكل فنر باشد میلگرد از نوع A2 است. توجه داشته باشید که در میلگردهای A3 آج‌ها به صورت ضربدری هستند اما در A2 به صورت منفرد هستند. همچنین مطابق استاندارد ملی و مبحث نهم، میلگرد A3 دارای آج جناقی ( 7و8) و میلگرد A2 داری آج مارپیچ موازی است.

2. جنس و کیفیت میلگرد

میلگرد A3 تردتر ( شکننده ) است. اما میلگرد A2 انعطاف‌پذیرتر است. یعنی خم شدنش با نرمی همراه است

3. ترکیب شیمیایی و نحوه تولید

میلگردهای “آج 340” A2، به‌صورت مستقیم آج زنی می‌شوند ولی در نوع “آج 400” یا A3، بعد از عملیات آج زنی، وارد مرحله دیگری بنام گوئیچنگ (خنک کاری) می‌شوند و عملیات خنک کاری توسط پاشش آب و یا در معرض مجاورت هوا انجام می‌شود. به خاطر این عملیات، میلگردها به رنگ سیاه تبدیل می‌شوند.

مطابق استاندارد آج این نوع میلگردها باهم متفاوت است ولی به دلیل سوء استفاده برخی تولید کنندگان از همین مطالب، میلگردهایی در بازار عرضه می‌شود که مثلا از آج استاندارد A3 استفاده شده ولی مقاومت فیزیکی و شیمیایی آن با میلگرد A2 سازگار است.

4. ویژگی‌های کششی

همان‌طور که گفته شد میلگردهای a2  جزو دسته میلگردهای نیم‌سخت هستند که ویژگی کششی این میلگردها به شرح زیر است:

  • حداقل مقاومت کششی 500 مگاپاسکال 
  • حداقل تنش تسلیم (fy) 340 و 350 مگاپاسکال و حداکثر 455 مگاپاسکال 

کرنش گسیختگی طول آزمون در این آزمایش به دو صورت تعیین می‌شود.

A5 = 5 برابر قطر میلگرد 
A10 = 10 برابر قطر میلگرد 

که کرنش گسیختگی بر اساس A5, A10  به شرح زیر است:

برای رده S340 به ترتیب 18 و 15 و رده S350 برای نمونه A5  برابر 17 تعیین شده است.

ویژگی‌های کششی میلگرد A3 به شرح زیر می‌باشد:

این آرماتورها جزو دسته نیم‌سخت بوده و ویژگی‌های کششی آن به شرح زیر است:

  • حداقل مقاومت کششی: 600 مگاپاسکال 
  • حداقل تنش تسلیم (fy) 400 و 420 مگاپاسکال و حداکثر 545 مگاپاسکال

کرنش گسیختگی بر اساس A5, A10  به شرح زیر:
رده S400 = 16 و 12
رده S420 =16

distinguish-type-a2-rebar-from-a3

 علائم حک شده روی میلگرد

یکی از روش‌های مفیدی که برای تشخیص میلگردها وجود دارد، تشخیص استاندارد میلگرد به کمک علائم حک شده روی آن است. تولیدکنندگان میلگرد در ایران برند تجاری خود را روی میلگرد حین فرآیند نورد حک می‌کنند. این مارک حکاکی شده شامل حروفی همچون JU، JT،CU  و  CT می‌شوند.

حرف C نشان دهنده استاندارد میلگرد A3 و حرف J نشان دهنده استاندارد میلگرد A2 است. در صورتی که محصول انتخابی حاوی هیچ یک از این علائم نبود باید از طریق بررسی آنالیز شیمیایی و انجام تست‌های مکانیکی، استاندارد میلگرد را تشخیص داد. همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به راهنمای کامل علامت اختصاری حک شده روی میلگرد مراجعه نمایید.

وزن میلگرد A2 و A3

وزن میلگردهای آجدار به دلیل وجود آج‌هایشان نسبت به میلگرد ساده با سایز مشابه بیشتر خواهد بود؛ اما این تفاوت بسیار اندک است. در کل می‌توان گفت که میلگردهای دارای سایز یکسان در گریدهای A1، A2، A3 و A4 تقریباً وزنی برابر دارند. جداول وزنی این میلگرد ها در سایت آهن اسپات قابل مشاهده است.

توجه کنید که وزن هر شاخه میلگرد در یک سایز مشخص با توجه به برند و کارخانه تولیدکننده آن متفاوت است. همان‌طور که گفته شد طبق استانداردهای موجود برای هر سایز مشخص، وزن معینی تعریف می‌شود.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اگر وزن میلگرد از مقدار استاندارد پایین‌تر باشد، سطح مقطع میلگرد کوچک‌تر بوده و میزان بار کمتری را تحمل خواهد کرد که موجب ضعیف شدن سازه می‌شود.
از طریق سایت آهن اسپات می‌توانید به تمامی این جداول دسترسی داشته باشید. برای آشنایی با 4 روش ساده‌ محاسبه وزن میلگرد، می‌توانید به وبلاگ آهن اسپات مراجعه نمایید.

 کاربردهای میلگرد A2 و A3

از هر دو نوع میلگرد نیز در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود اما با توجه به اینکه میلگردهای A3 نیم‌سخت هستند و مقاومت کششی و تنش تسلیم آن‌ها نسبت به میلگردهای A2  بیشتر و نیز کمتر انعطاف پذیر هستند، از این میلگردها به‌عنوان میلگردهای طولی در ستون‌ها و تیرها و میلگردهای تقویتی استفاده می‌شود.
در کل به جهت ترد و شکننده بودن میلگردهای A3، از این میلگردها کمتر به‌عنوان خاموت، دورگیر، سنجاقی و… که لازم به خم کردن‌های متوالی دارند استفاده می‌شود و عموماً آرماتورهای A2 برای ساخت مقاطع مذکور که نرم‌تر هستند کاربرد دارند. همچنین میلگردهای A2  نسبت به A3 جوش پذیرتر هستند، اما توصیه می‌شود از میلگرد برای جوشکاری استفاده نشود.

میلگرد A3 عمدتاً در چارچوب استخرهای شنا، سنگفرش جاده‌ها و بزرگراه‌ها، و ساخت پاسیو و راهرو استفاده می‌شود. همچنین کاربردهای مهمی در صنعت تاکستان دارد، زیرا برای آموزش پایه‌ها به‌گونه‌ای که توسط سیستم پرده‌بندی آن مشخص شده است، ایده‌آل است. ضریب انبساط کامپوزیت کربن-فولاد به طور مطلوبی با ویژگی‌های بتن درجه صنعتی مقایسه می‌شود.

معمولا میلگردها در ساختمان‌سازی با مشخصه A2، A3 و A4 مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مواردی که نیاز به شکل‌پذیری این محصول است، همچون کاربرد تیر و ستون، بایستی از نوع A2 استفاده گردد، اما در فونداسیون، هر دو نوع A2 و A3 مورد استفاده می‌باشد.
با این‌حال معمولا در پی، آرماتورهای طولی از نوع A3 و آرماتورهای عرضی از نوع A2 هستند. در المان‌هایی که بایستی در برابر زلزله مقاومت داشته و شکل‌پذیری بالایی داشته باشند، مانند تیر، ستون، دیوار برشی، تیرچه و دال، استفاده از میلگردهای A3 به دلیل ترد بودن و عدم شکل‌پذیری اکیدا ممنوع است. همچنین از میلگردهای A4 نیز در ساختمان‌سازی استفاده نکرده و برای کارهای سنگین مناسب هستند.

تفاوت قیمت میلگرد A2 و A3

قیمت میلگردها به جنس فولاد و مشخصات فیزیکی و شیمیایی آن‌ها وابسته است. به‌طورکلی می‌توان گفت قیمت میلگردهای ساده از میلگردهای آجدار گران‌تر است. در بین میلگردهای آجدار، قیمت میلگرد A4 نسبت به میلگردهای آجدار A2 و A3 بیشتر بوده و میزان آن بسته به سایز آرماتور متفاوت خواهد بود. قیمت به روز و آپدیت شده این محصولات را می‌توانید در سایت آهن اسپات مشاهده کنید.

آهن اسپات، مرجعی برای خرید میلگرد

اگر قصد دارید قیمت روز میلگرد مانند قیمت میلگرد A2 و A3 و یا محصولات سایر شرکت‌ها را بدانید، بهترین مرجع سایت آهن اسپات است. سایت آهن اسپات را می‌توانید برای بررسی بیشتر قیمت و موجودی و جداول وزنی در نظر داشته باشید. برای خرید میلگرد می‌توانید به فروشگاه‌ها و مراکز خرید و فروش میلگرد در سراسر کشور مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از طریق وب سایت بازار آهن نیز برای خرید میلگرد اقدام کنید.

در این صورت می‌توانید به صورت مستقیم به خرید میلگرد بپردازید. مزیت اصلی خرید مستقیم این است که شما می‌توانید میلگرد را با قیمت پایین‌تری نبست به سایر مراکز به دست آورید. بازار آهن برای تسهیل معاملات و مبادلات آهن ایران و به عنوان مرجعی برای اطلاع رسانی در این صنعت راه اندازی شده است. بنابراین اگر به این حوزه علاقه مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتما به این وب سایت مراجعه کنید. تیم ahanspot همواره در تلاش است بهترین و بروزترین اطلاعات را اختیار کاربران خود قرار دهد.