پروفیل، مقطعی توخالی است که در صنایع مختلف، به دلیل شکل پذیری و یکنواختی بالا، کاربرد فراوانی دارد. انواع پروفیل در دو حوزه صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شوند. پروفیل‌های صنعتی در زمینه خودروسازی و پروفیل‌های ساختمانی در زمینه ساخت انواع درب و پنجره و… کاربرد دارند. در ادامه این مقاله از وبلاگ آهن اسپات با پروفیل و انواع آن بیشتر آشنا خواهید شد.

پروفیل چیست؟

پروفیل یکی از مهم‌ترین مقاطع فلزی در ساختمان‌سازی، صنعت راهسازی و خودروسازی می‌باشد و انواع مختلفی دارد که قوطی پروفیل آهنی پرکاربردترین قوطی در بین انواع قوطی فلزی از جمله قوطی پروفیل استیل یا قوطی پروفیل آلومینیومی است.

ساخت‌وساز با پروفیل‌های فولادی نه تنها زمان ساخت را کاهش می‌دهد، بلکه صدا و آلودگی را نیز کاهش می‌دهد. این باید با استانداردهای بین‌المللی دقیق و پایدار مطابقت داشته باشد. استانداردها عبارتند از:

  • ASTM A6
  • ASTM A36
  • ASTM A529-50
  • ASTM A529-55
  • ASTM A572-50
  • ASTM A992-50

پروفیل‌ها در طول‌های مختلف (معمولا ۶ و ۱۲ متری) تولید می‌شوند. قیمت پروفیل با ابعاد سطح مقطع و ضخامت و طول آن ارتباط مستقیم دارد.
مهندسان عمران باید قبل از ساخت یک بنا تمام محاسبات نیروی‌های یک سازه را انجام دهند و پروفیل مناسب را انتخاب نمایند.
باید استفاده از پروفیل به گونه‌ای باشد که بین ایمنی سازه و هزینه تمام شده ساخت یک بنا تعادل برقرار باشد. همچنین مهندسان به کاربری یک ساختمان و تعداد افرادی که روزانه رفت‌وآمد دارند دقت می‌کنند.

انواع پروفیل

پروفیل‌ها را می‌توان در همین ابتدای کار به دو دسته عمده تقسیم‌بندی کرد؛ دسته اول پروفیل‌های ساختمانی و دسته دوم پروفیل‌های صنعتی هستند. پروفیل‌های ساختمانی بیشتر در ساخت در و پنجره و نرده کاربرد دارند و پروفیل‌های صنعتی بیشترین کاربردشان در صنایع خودرو است. به همبن دلیل ابتدا به این دو دسته بزرگ می‌پردازیم و سپس شکل‌های مختلف و متریال آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1- پروفیل ساختمانی

به پروفیل‌هایی که در صنایع ساختمانی کاربرد دارند پروفیل ساختمانی می‌گوییم. این مدل محصولات در ساخت درب و پنجره آلومینیومی بسیار معروف هستند. روش ساخت این مدل قوطی‌های ساختمانی متفاوت است. این روش‌های ساخت عبارتند از: نورد گرم، نورد سرد و مرکب

  • نورد گرم

این محصول از شمش فولادی گرم ساخته می‌شود. محصولاتی که به این روش ساخته می‌شوند در برابر فشار بیرونی مقاومت خوبی دارند. این محصولات دوربسته هستند.

  • نورد سرد

ساخت پروفیل ساختمانی در این روش دیگر مانند روش قبل با مواد مذاب نیست! در این روش ورق‌های سرد تولید شده را با استفاده از پرس و خم کردن تغییر شکل می‌دهند. پروفیل‌هایی که به این شکل تولید می‌شوند معمولا برای کارهای اصلی ساختمانی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند؛ بلکه در کارهای سرپایی و سبک مورد استفاده هستند. کاربردهای این نوع پروفیل، در سقف و چارچوب درها است.

  • مرکب

در این روش پروفیل‌های تولیدشده به روش نورد سرد و نورد گرم را با هم ترکیب می‌کنند

قسمت اعظمی از پروفیل‌ها جهت ساختن درب و پنجره‌های آلومینیومی یا آهنی به کار می‌روند. این پروفیل‌ها که به صورت گروهی از لحاظ اندازه و مشخصات دارای تقسیم‌بندی هستند، می‌توانند در ساخت پنجره‌ها و چهارچوب آن‌ها مورد استفاده قرار گیرند.

از کاربردهای دیگر پروفیل‌ها در صنعت ساختمان، می‌توان به ساخت و تولید نرده‌های فلزی اشاره کرد. از پروفیل‌های مربع و مستطیل با مقاطع کوچک به عنوان نرده‌های فلزی برای درب و پنجره منازل، کناره راه پله‌ها و همچنین نرده کشی اطراف دیوارهای کارخانجات، زمین‌های محصور شده، نرده پیاده‌روها و خیابان‌ها استفاده می‌شود.

علاوه بر این‌ها، از پروفیل‌های مربع و مستطیل با مقاطع بزرگ‌تر که با نام ستونی نیز معروف هستند، در موارد متعددی از جمله ساخت ستون و اسکلت فلزی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. همچنین در صورت ساخت این پروفیل‌ها با مشخصات فیزیکی قابل اطمینان، می‌توان از آن‌ها در ساخت شاسی تریلرها و نفت‌کش‌ها نیز استفاده کرد.

کاربرد دیگر پروفیل‌ها در صنعت خودروسازی است. در واقع از پروفیل‌های مربع و مربع مستطیل در صنعت خودرو سازی بسیار استفاده می‌شود. همچنین پروفیل‌های مربع در ساخت پایه میز و صندلی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پروفیل‌هایی که به صورت Z تهیه می‌شوند، اکثراً برای پوشش سقف سوله‌ها به کار می‌روند. پروفیل‌های نبشی و ناودانی نیز با روش نورد سرد تولید می‌شوند و می‌توان از آن‌ها در ساختن چارچوب درب‌های بزرگ آهنی و انواع قالب‌های فلزی به کار رفته در ماشین‌آلات استفاده کرد. در نهایت از ناودانی‌های کوچک هم در مواردی نظیر کرکره مغازه‌ها استفاده می‌کنند.

2- پروفیل صنعتی

این پروفیل‌ها معمولا بسیار خاص هستند و مانند پروفیل‌های ساختمانی نیستند. پروفیل‌های ساختمانی را حتی می‌شود در یک کارگاه ساخت ولی پروفیل صنعتی اینگونه نیست. پروفیل صنعتی در انواع صنایع خودروسازی، نظامی و… مورد استفاده است.

به دلیل حساسیت ایمنی در این صنایع، پروفیل‌های صنعتی تولیدشده باید استانداردهای خاصی داشته باشند. همچنین تکنولوژی در ساخت پروفیل‌های صنعتی حرف اول را می‌زند. بسیاری از پروفیل‌های صنعتی به قدری خاص هستند که فعلا توانایی و قدرت تولید آن در ایران وجود ندارد.
همچنین علاوه بر تکنولوژی، ساخت بعضی از این پروفیل‌ها نیاز به دستگاه‌های خاص با قیمت بالا دارد. در پروفیل‌های صنعتی خواص مکانیکی و الکترونیکی اهمیت ویژه‌ای دارد.

انواع پروفیل بر اساس شکل ظاهری و متریال

حال به بررسی پروفیل‌ها از نظر متریال می‌پردازیم:

1. قوطی بسته

این نوع پروفیل به شکلی است که سطع مقطع آن از نظر هندسی بسته است. این نوع پروفیل که کاربردهای فراوانی در سازه‌های مختلف دارد بسیار محبوب است. این مدل بیشتر برای درب و پنجره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای ساخت کرکره‌های برقی جدید از پروفیل بسته بهره می‌گیرند. قوطی HSS از همین نوع بسته است.

2. پروفیل با مقطع HSS

این مدل پروفیل بسیار محبوب است. پروفیل با مقطع HSS به روش نورد سرد تولید می‌شود. این پروفیل در ساخت انواع استادیوم‌ها، فروشگاه‌ها، پل و خانه‌های مسکونی کاربرد دارد. به دلیل مدل ساخت پروفیل HSS، موقع کار کردن بسیار ابتکار عمل بالایی به مهندسان و کارگران یک پروژه می‌دهد.

این محصول به دلیل مقاومت بسیار بالایی که دارد، بسیار مورد استقبال معماران و مهندسان عمران قرار گرفته است. همچنین توخالی بودن این پروفیل باعث سبکی و افزایش ایمنی یک سازه می‌شود. به دلیل خالی بودن داخل این محصول، می‌توان در صورت نیاز برای افزایش مقاومت، در آن بتن ریخت. خالی بودن داخل این فلز باعث ایمنی در برابر آتش‌سوزی و زلزله می‌شود. همچنین به تهویه بهتر هوا کمک می‌کند.

3. قوطی فولادی باز

با گسترش پروفیل‌ها، در ساخت پروفیل‌هایی که به شکل بسته نبودند احساس نیاز شد. به همین دلیل شروع به ساخت پروفیل به شکل‌های Z، U و… کردند. که در این بین شکل Z بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل قوطی‌ باز بیشتر برای چارچوب‌های درب‌های چوبی کاربرد دارد. همچنین در نمای بیرون در و پنجره هم دیده می‌شود. این پروفیل‌ها در MDF هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. پروفیل Z

ضخامت پروفیل زد از پروفیل‌های باز چیزی حدود ۲/۵ تا ۳ میلی‌متر است. این نوع از پروفیل‌ها موارد استفاده بسیار گسترده‌ای دارند. ممکن است این محصول را در سقف سازه‌های عظیمی مانند سوله‌های غول‌پیکر و یا استادیوم‌ها ورزشی مشاهده کرده باشید.

همچنین از مدل Z به دلیل حالت فیزیکی که دارد برای اتصال سایر سازه‌ها فلزی نیز استفاده می‌شود. در اسکلت‌های فلزی این مدل اتصال‌ها به خود شکل جدی‌تری می‌گیرد. حتی در مواردی دیده شده که در کشتی‌سازی هم از این محصول پرطرفدار استفاده شده است. این مدل برای سازه‌هایی که تغییر کاربری داده‌اند و قرار است بار بیشتری را تحمل کنند نیز مناسب است.

شکل‌دهی و برش فولاد با تعدادی چالش همراه است که معمولاً به انواع مواد مورد استفاده مربوط می‌شود. همان‌طور که همه ما می‌دانیم فولاد یک ماده نسبتاً مقاوم است که از نظر استحکام محصول نهایی که در آن استفاده می‌شود عالی است، اما این می‌تواند شکل دادن به مواد را بسیار دشوار کند.

شکل دادن و برش فولاد با ابزارهای دستی امکان‌پذیر است، اما زمان و تلاش زیادی را می‌طلبد، تقریباً احتمال دقت و یکنواختی را از بین می‌برد و حتی ممکن است به دلیل اشتباهات و هدر رفتن هزینه بالایی داشته باشد. به همین دلیل، سازندگان به اهمیت استفاده از روش‌ها و تجهیزات مناسب برای پروفیل‌سازی، مانند روش‌های ارائه شده توسط خدمات برش لیزر، پروفیل و پلاسما پی برده‌اند.

5. پروفیل فولادی IPS

این وزن سبک است که به دلیل محتوای آن بسته به پیکربندی سیستم به کاهش وزن بدن از 25٪ به 50٪ کمک می‌کند. معمولا برای مصارف خانگی به کار می‌رود.

6. پروفیل‌ U شکل

این یک پروفیل فلزی گرم U شکل است زیرا برای محصولات فلزی مانند لوله‌ها، سیم‌ها، بدنه‌ها، تیرها و غیره طراحی شده است. آن‌ها عمدتا در ساخت پل، سیستم‌های معماری، تعمیرات خودرو و سایر سیستم‌های صنعتی استفاده می‌شوند.

7. پروفیل L شکل

این یک نوع فلز نورد گرم است که از مقطعی با دو بال با طول مساوی (در زاویه قائمه) ساخته شده است. آن‌ها در کاربردهای صنعتی، شرکت‌های خودروسازی، فناوری‌های انتقال، برای ساخت درب، پنجره، میله، براکت و سایر کاربردها استفاده می‌شوند.

8. پروفیل تغییر شکل یافته

میلگردهای فولادی گرد کوچک در قطرهای مختلف تولید می‌شوند، زیرا در ساخت‌وساز و صنعت کاربرد دارند. این پروفیل دارای حفاظت، شکل پذیری بالا و مطابق با استانداردهای بین‌المللی می‌باشد. می‌توان از آن در متالورژی، صنایع دستی، ساخت‌وساز، مونتاژ و تجهیزات ویژه استفاده کرد.

فلزات مورد استفاده برای تولید پروفیل

برخی از رایج‌ترین انواع فلزات مورد استفاده در پروفیل عبارتند از فولاد، فولاد ضد زنگ، آلومینیوم، برنج و مس (به چند مورد) که به دلیل کارایی، استحکام، مقرون به صرفه بودن، استحکام و البته رسانایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بیایید خواص هر یک از این انواع فولاد را بیشتر بررسی کنیم:

1. فولاد

بارزترین خصوصیات فولاد انعطاف‌پذیری و دوام است. علاوه بر این، نسبت استحکام به وزن باورنکردنی را نیز ارائه می‌دهد که آن را به ماده‌ای ایده آل برای ساخت تبدیل می‌کند.

به همین دلیل، یکی از پرکاربردترین مواد در ساخت‌وساز و ساخت است که در آن استحکام کششی ضروری است. همچنین برای جوشکاری بسیار خوب است و می‌توان آن را از طریق فرآیند تمپر کردن بیشتر تقویت کرد.

البته مانند هر ماده دیگری، فولاد نیز دارای معایب خود است. فولاد در طول زمان متحمل هزینه‌های نگهداری بالایی می‌شود، به‌ویژه زمانی که در محیط‌های مرطوب، مرطوب یا ساحلی استفاده می‌شود که در آن خوردگی گالوانیکی و زنگ‌زدگی ممکن است به آن حمله کند. همچنین نمی‌توان آن را به شکل‌ها و جهت‌های خاصی قالب‌بندی کرد، زیرا در شرایط خاص تمایل به شکننده شدن دارد.

2. فولاد ضدزنگ

فولاد ضدزنگ مزایای مشابه فولاد را با چند ویژگی اضافی ارائه می‌دهد. مانند فولاد، سخت و سخت است، اما همچنین انعطاف‌پذیر است. به آن اجازه می‌دهد تا استحکام و کارایی را به یک اندازه فراهم کند.

علاوه بر این، مغناطیسی است و همچنین می‌تواند استحکام خود را حتی پس از برش و اعمال دماهای بالا به مواد حفظ کند.

مزیت اصلی آن این است که در برابر خوردگی بسیار مقاوم است، به این معنی که می‌توان از آن در کاربردهایی استفاده کرد که وجود رطوبت و الکترولیت ممکن است منجر به تجزیه فلزات دیگر شود. همچنین دارای خواص زیبایی‌شناختی فوق‌العاده‌ای است که آن را به عنوان یک مصالح ساختمانی مناسب می‌کند.

با وجود تمام نقاط قوت آن، هنوز یک یا دو جنبه منفی در استفاده از فولاد ضد زنگ وجود دارد که ممکن است آن را در کاربردهای خاص بی فایده کند. برای مثال، رسانای حرارتی یا الکتریکی خیلی خوبی نیست. و همچنین در مقایسه با سایر آلیاژها قیمت نسبتاً بالایی دارد.

3. آلومینیوم

آلومینیوم همچنین دارای تعدادی خواص منحصر به فرد و سودمند در مقایسه با سایر آلیاژها است. مانند فولاد ضد زنگ، در برابر خوردگی نیز بسیار مقاوم است. با این حال، برخلاف فولاد ضد زنگ، یک رسانای الکتریکی و حرارتی عالی است.

همچنین کاملاً انعطاف‌پذیر است و کار با آن را در شرایط مناسب آسان می‌کند و استحکام چشمگیری را ارائه می‌دهد، البته فقط زمانی که در کاربردهایی با دمای پایین استفاده می‌شود. همچنین غیر مغناطیسی است و آن را به گزینه‌ای محبوب برای الکترونیک با قطعات متحرک تبدیل می‌کند.

با این حال، مانند هر آلیاژ دیگری، مجموعه‌ای از معایب خاص خود را دارد که ممکن است کاربرد آن را محدود کند. به عنوان مثال، آلومینیوم واکنش خوبی به ابزار کاری نشان نمی‌دهد، زیرا پس از انجام این کار، اکسید آلومینیوم را تشکیل می‌دهد، که آلیاژ را ساینده می‌کند. در دماهای بالا، آلومینیوم در واقع قابل اشتعال است که آن را برای کاربردهای در دمای بالا مناسب می‌کند. و استحکام فولاد را ندارد زیرا آلیاژ بسیار نرم تری است.

همچنین بسیار گرانتر از فولاد است و برای کاربردهایی که هزینه آن نگران کننده است مناسب نیست.

4. برنج

برنج در واقع یک اصطلاح چتر برای طیف وسیعی از آلیاژهایی است که از مس و روی در ترکیبات مختلف ساخته‌شده‌اند و این نسبت این ترکیبات است که به آن خواص منحصر به فرد می‌دهد. یعنی از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر خواهند کرد. این به دلیل انعطاف‌پذیری بسیار معروف است که آن را به یک ماده‌ای ایده آل برای پروفیل تبدیل می‌کند. همچنین هنگام استفاده با آلیاژهای دیگر اصطکاک کمتری را ارائه می‌دهد که اساسا به سایش کمتر و طول عمر بیشتر کمک می‌کند.

بر خلاف فولاد نرم، برنج در دماهای پایین نیز استحکام و یکپارچگی خود را حفظ می‌کند، جایی که سایر آلیاژها احتمالاً شکننده می‌شوند. همچنین یک ماده عالی برای هر کاربردهایی است که نیاز به تبادل گرما دارند زیرا رسانایی حرارتی عالی دارد.

با این حال، برای نگهداری آن در شرایط عالی نیاز به نگهداری زیادی دارد که می‌تواند در درازمدت آن را گران کند. همچنین آب‌وهوای خوبی ندارد، به این معنی که هرگز نباید واقعاً برای هیچ برنامه‌ای در فضای باز استفاده شود.

5. فلز مس

مس به طور قابل ملاحظه ای برای الکتریسیته و گرما مفید است، به همین دلیل است که بیشتر در الکترونیک و انتقال داده استفاده می‌شود. جایی که این ویژگی‌ها آن را برای تعدادی از صنایع ارزشمند می‌کند.

همچنین به دلیل نرمی آن بسیار انعطاف‌پذیر و چکش‌خوار است. با این حال، این یک شمشیر دو لبه برای آلیاژ است، زیرا استحکام ارائه شده توسط سایر آلیاژهای موجود در لیست را نیز از بین می‌برد.

یکی از بزرگترین معایب مس در این واقعیت است که آن را یک فلز نیمه قیمتی می‌دانند. این بدیهی است که به این معنی است که قیمت بسیار بالایی دارد و در مواردی که در مناطق ناامن استفاده می‌شود، اغلب مورد سرقت قرار می‌گیرد.

6. گالوانیزه

این مدل ایمنی بالایی بین پروفیل‌ها دارد. ورق‌های گالوانیزه به علت متریالشان در برابر خوردگی مقاوم هستند. از این رو، پروفیل‌های گالوانیزه در شمال کشورمان کاربردهای فراوانی دارد. این نوع در ساخت پنجره‌های دوجداره UPVC بازیگر اصلی است.

از مزایای این مدل در پنجره‌ها این است که جلوی هرز شدن پیچ‌های اتصال و دستگیره پنجره را می‌گیرد. این پروفیل‌ها به دلیل مقاومت بالا برای پنجره و سازه‌هایی که در ارتفاع بالا قرار دارند نیز بسیار مناسب است.
مثلا در پنجره‌های پنت‌هاوس‌ها کاربرد دارند. حتی در طبقه‌های پایین یک برج به علت حجم و سنگینی سازه‌های بالای آن طبقه فشار زیادی روی واحد است که پروفیل‌های گالوانیزه برای پنجره‌ها مناسب هستند.
در این مدل معمولا ضخامت یک میلی‌متر است. در مواردی ضخامت دو میلی‌متری هم داریم. اما در کل ورق گالوانیزه گزینه مناسبی برای پنجره‌های عایق صدا و حرارت است.

7. کامپوزیت

این مدل از پروفیل‌ها از مواد ترکیبی ساخته می‌شود. پروفیل کامپوزیتی در برابر خوردگی مقام است. برای همین در مصرف از شمال غرب تا جنوب شرق کشور عزیزمان برای استفاده جذاب است. این نوع نسبت به انواع دیگر بازار عمر طولانی‌تر دارد. همچنین در مدل کامپوزیتی ما بیشترین ایمنی در برابر ارتعاشات به خصوص زلزله را شاهد هستیم. برای همین در مناطق زلزله‌‍‌خیز سعی می‌کنند که از این نوع پروفیل استفاده نمایند.

نکته مثبت دیگر پروفیل کامپوزیتی، سبک بودن آن است. دیگر کاربرد بالای این کامپوزیت، مقاومت در برابر رطوبت است. آب می‌تواند سازه‌ها را بدشکل کنند و تهدیدی برای زیبایی و مقاومت آن‌ها باشد. برای همین از پروفیل کامپوزیتی استفاده می‌کنند.

پروفیل‌ها علاوه بر داشتن متریال مختلف، اشکال متفاوتی نیز دارند. پروفیل‌ها از نظر شکل به دسته کلی باز و بسته تبدیل می‌شوند.

مزایای استفاده از انواع پروفیل

 دقت

به دلیل رویکردای ظریفی که در ساخت و برش پروفیل به کار می‌رود (خدمات لیزر، برش با سوخت اکسی و برش پلاسما) همگی درجات باورنکردنی از دقت و دقت را در کار خود ارائه می‌دهند. این باعث می‌شود پروفایل برای کارهای پیچیده که در آن هر جزئیات باید در نظر گرفته شود ایده آل باشد.

پیچیدگی بهبود یافته

به دلیل کار با دقت استثنایی ارائه شده توسط پروفایل، برای کارهایی که از جزئیات پیچیده تشکیل‌شده‌اند مناسب است. این مورد حتی بیشتر در مورد فرآیندهایی است که از ماشین‌کاری CNC استفاده می‌کنند، که در آن این جزئیات به صورت دیجیتالی ساخته شده و توسط دستگاه CNC برای بازتولید شباهت آن‌ها بر روی قطعه کار استفاده می‌شود.

پروفیل فولادی ابزاری است که از به دست آوردن آب گرم از فلز که به آن نورد نیز می‌گویند، تشکیل می‌شود. علاوه بر این، آن‌ها به دلیل فرآیندهای خود به دونیمه تقسیم می‌شوند: سرد و گرم. هر دو برای ایجاد عملیات و سیستم استفاده می‌شوند، اما این بستگی به انواع و عملکردها دارد.

خرید انواع پروفیل ساختمانی از آهن اسپات

با توجه به کاربرد بالای پروفیل در صنعت و ساختمان، صنعتگران این حوزه سعی می‌کنند پروفیلی تولید کنند که در برابر انواع حوادث و خوردگی مقاوم باشد. قوطی‌ها به قدری مصارف گوناگون و مختلف دارند که ممکن است ما در روز و در سطح شهر آن را بارها دیده باشیم.

اگر شما نیز برای پروژه ساختمانی یا صنعتی خود نیازمند پروفیل هستید، توصیه می‌کنیم قبل از خرید از سایت آهن اسپات کمک بگیرید. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره قیمت پروفیل روز می‌توانید با شرکت آهن اسپات در تماس باشید. مجموعه آهن اسپات محصولات آهن آلات ساختمانی و صنعتی را با تعهد به کیفیت، دوام و قیمت مناسب ارائه می‌دهد.