شاید این سوال هم از ذهن شما گذشته باشد که هر شاخه تیرآهن چقدر وزن دارد؟ آیا روش خاصی برای محاسبه وزن یک شاخه تیرآهن وجود دارد؟ چگونه وزن یک شاخه تیرآهن را محاسبه کنید؟ چرا اندازه‌گیری وزن تیرآهن مهم است؟
در این مطلب از وبلاگ آهن اسپات درباره این موضوعات صحبت خواهیم کرد. در انتها اگر سوالی درباره نحوه محاسبه وزن تیرآهن داشته باشید، می‌توانید از کارشناسان آهن اسپات بپرسید.

پیش از این در مقاله‌ای با عنوان 0 تا 100 محاسبه وزن انواع تیرآهن که در وبلاگ آهن اسپات منتشر شده است، اطلاعات زیادی درباره محاسبه وزن یک شاخه تیرآهن در گریدهای مختلف ارائه شد. پیشنهاد می‌کنیم پیش از مطالعه این مقاله، سری به وبلاگ آهن اسپات بزنید.

جداول محاسباتی وزن یک شاخه تیرآهن

جدول وزن تیرآهن (IPE)

وزن هر متر (Kg) وزن شاخه 12 متری (Kg) سایز تیرآهن
6 72 8
8.1 98 10
10.4 125 12
12.9 155 14
15.8 190 16
18.8 226 18
22.4 269 20
26.2 315 22
30.7 369 24
36.1 434 27
42.2 507 30
49.1 590 33
57.1 686 36
66.3 796 40
77.6 932 45
90.7 1089 50
106 1272 55
122 1464 60

جدول وزن تیرآهن هاش بال پهن HEB-IPB

وزن هر متر (Kg) وزن شاخه سبک (Kg) وزن شاخه سنگین (Kg) سایز تیرآهن
20.4 200 244 10
26.7 234 322 12
33.7 299 390 14
42.6 365 500 16
51.2 426 590 18
61.3 508 720 20
71.5 606 828 22
83.2 724 960 24
93.0 818 1075 27
103 917 1210 30
117 1060 1370 33
127 1171 1551 36
134 1260 1603 40
142 1342 1754 45
155 1860 50
171 2052 55
187 2244 60

جدول وزن تیرآهن هاش HEA-IPBL

وزن یک متر (Kg) وزن شاخه 12 متری (Kg) سایز تیرآهن
16.7 200.4 10
19.9 238.8 12
24.7 296.4 14
30.4 364.8 16
35.5 426 18
42.3 507.6 20
50.5 606 22
60.3 723.6 24
68.2 818.4 26
76.4 916.8 28
88.3 1059.6 30
97.6 1171.2 32
105 1260 34
112 1344 36
125 1500 40
140 1680 45
155 1860 50
166 1992 55
178 2136 60
190 2280 65
204 2448 70
224 2688 80
252 3024 90
272 3264 100

جدول وزن تیرآهن‌ تولید داخل

طول شاخه (m) وزن (Kg) سایز تیرآهن نام برند
12 125 12 ذوب آهن
12 155 14 ذوب آهن
12 190 16 ذوب آهن
12 230 18 ذوب آهن
12 275 20 ذوب آهن
12 320 22 ذوب آهن
12 370 24 ذوب آهن
12 435 27 ذوب آهن
12 500 30 ذوب آهن
12 140 14 فایکو
12 170 16 فایکو
12 210 18 فایکو
12 260 20 فایکو
12 310 22 فایکو
12 360 24 فایکو
12 135 14 اهواز
12 170 16 اهواز
12 135 14 آرین قزوین
12 170 16 آرین قزوین
12 200 18 آرین قزوین
12 250 20 آرین قزوین
12 310 22 آرین قزوین
12 355 24 آرین قزوین
12 420 27 آرین قزوین
12 150 14 یزد
12 190 16 یزد
12 210 18 یزد
12 260 20 یزد
12 310 22 یزد
12 115 14 ماهان
12 160 16 ماهان
12 200 18 ماهان

سایز تیرآهن خبر از وزن و کاربرد آن می‌دهد. وزن تیرآهن نیز به نوبه خود به عوامل زیادی بستگی دارد. این تصور که چون سایز دو تیرآهن با هم دیگر برابر است؛ بنابراین باید وزن آن‌ها با هم دیگر برابر باشد اشتباه است زیرا وزن تولیدات تیرآهن کارخانه‌های مختلف با یکدیگر برابر نیستند.

شما به روش یا روش‌هایی نیاز دارید تا خودتان بتوانید وزن یک شاخه تیرآهن را محاسبه کنید و صحت ادعای سازنده یا فروشنده را درباره وزن آن و استاندارد بودن وزن آن را بررسی نمایید. از سوی دیگر، قیمت تیرآهن بر اساس وزن آن و به صورت کیلویی تعیین و اعلام می‌شود؛ بنابراین ضروری است که شیوه اندازه‌گیری وزن یک شاخه تیرآهن را بدانید.

بیشتر بخوانید:
۴ روش ساده محاسبه وزن میلگرد

۳ روش اندازه‌گیری وزن یک شاخه تیرآهن

تیرآهن بر اساس استاندارد به 4 دسته IPE یا ساده، INP، IPB یا هاش و CNP یا لانه زنبوری تقسیم می‌شود.

  • IPE
  • IPB
  • INP
  • CNP

اگر در این زمینه نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، مطلب نوشته شده درباره نحوه تشخیص انواع تیرآهن  را در وبلاگ آهن اسپات مطالعه بفرمایید و سپس خواندن این مقاله را ادامه دهید.

هر استاندارد ساختی، شکل ظاهری تیرآهن را نشان می‌دهد. سازندگان تیرآهن، صرف نظر از اینکه تولید کننده داخلی یا خارجی باشند، جدولی را همراه محصول خود ارائه می‌دهند که درباره وزن هر متر از تیرآهن یا وزن هر شاخه اطلاعاتی را به خریدار می‌دهد و این وزن به استاندارد ساخت تیرآهن بستگی دارد.

1. محاسبه وزن تیرآهن به کمک جدول اشتال

اگر به دنبال یک مرجع استاندارد برای همه مقاطع فولادی هستید، استفاده از جدول اشتال پیشنهاد می‌شود.

راهنمای حروف جدول اشتال تیراهن

h = ارتفاع جان تیرآهن b = عرض بال
s = ضخامت جان r = شعاع انحناء داخل جان به بال
c = ضخامت بال + انحناء داخلی h-2c = ارتفاع جان – ضخامت دوبال
A = محیط سطح مقطع G = وزن یک متر
Jx= ممان اینرسی محور x Wx = مدول مقطع محور x
Ix = شعاع چرخش در محور x (ژیراسیون) JY = ممان اینرسی محور y
WY = مدول مقطع محور y IY = شعاع چرخش محور y (ژیراسیون)
A1 = مساحت سطح مقطع RT = شعاع تنش

IPE H mm B

mm

S

mm

T

mm

R

mm

C

mm

h-2c

mm

A

cm2

G

Kg/m

Jx

cm^4

Wx

cm^3

Ix

cm

Jy

cm^4

Wy

cm^3

Iy

cm

A1

mm

Rt

mm

80 80 46 3.8 5.2 5 10.2 59 7.64 6 80.1 20 3.24 8.49 3.69 1.05 63 12.2
100 100 55 4.1 5.7 7 12.7 74 10.3 8.1 171 34.2 4.07 15.9 5.79 1.24 79 14.6
120 120 64 4.4 6.3 7 13.3 93 13.2 10.4 318 53 4.9 27.7 8.65 1.45 96 16.9
140 140 73 4.7 6.9 7 13.9 112 16.4 12.9 541 77.3 5.74 44.9 12.3 1.65 112 19.3
160 160 82 5 7.4 9 16.4 127 20.1 15.8 869 109 6.58 68.3 16.7 1.84 129 21.7
180 180 91 5.3 8 9 17 146 23.9 18.8 1320 146 7.42 101 22.2 2.06 145 24
200 200 100 5.6 8.5 12 20.5 159 28.5 22.4 1940 194 8.26 142 28.5 2.24 162 26.4
220 220 110 5.9 9.2 12 21.2 177 33.4 26.2 2770 252 9.11 205 37.3 2.48 179 29.1
240 240 120 6.2 9.8 15 24.8 190 39.1 30.7 3890 324 9.97 284 47.3 2.6 196 31.8
270 270 135 6.6 10.2 15 25.2 219 45.9 36.1 5790 429 11.2 420 62.2 3.02 220 35.6
300 300 150 7.1 10.7 15 25.7 248 53.8 42.2 8360 557 12.5 604 80.5 3.35 245 39.5
330 330 160 7.5 11.5 18 29.5 271 62.6 49.1 11770 713 13.7 788 98.5 3.55 270 42.1
360 360 170 8 12.7 18 30.7 298 72.7 57.1 16270 904 15 1040 123 3.79 294 44.7
400 400 180 8.6 13.5 21 34.5 331 84.5 66.3 23130 1160 16.5 1320 146 3.95 326 47.1
450 450 190 9.4 14.6 21 35.6 378 98.8 77.6 33740 1500 18.5 1680 176 4.12 365 49.4
500 500 200 10.2 16 21 37 426 116 90.7 48200 1930 20.4 2140 214 4.31 404 51.8
550 550 210 11.1 17.2 24 41.2 467 134 106 67120 2440 22.3 2670 254 4.45 442 54
600 600 220 12 19 24 43 514 156 122 92080 3070 24.3 3390 308 4.66 481 56.5

HEB H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B
100 100 100 6 10 12 22 56 26 20.4 450 89.9 4.16 167 33.5 2.53 27.8 27.8
120 120 120 6.5 11 12 23 74 34 26.7 864 144 5.04 318 52.9 3.06 33.4 33.4
140 140 140 7 12 12 24 92 43 33.7 1510 216 5.93 550 78.5 3.58 38.9 38.9
160 160 160 8 13 15 28 104 54.3 42.6 2490 311 6.78 889 111 4.05 44.4 44.4
180 180 180 8.5 14 15 29 122 65.3 51.2 3830 426 7.66 1360 151 4.57 49.9 49.9
200 200 200 9 15 18 33 134 78.1 61.3 5700 570 8.54 2000 200 5.07 55.5 55.5
220 220 220 9.5 16 18 34 152 91 71.5 8090 736 9.43 2840 258 5.59 61 61
240 240 240 10 17 21 38 164 106 83.2 11260 938 10.3 3920 327 6.08 66.6 66.6
260 260 260 10 17.5 24 41.5 177 118 93 14920 1150 11.2 5130 395 6.58 72.2 72.2
280 280 280 10.5 18 24 42 196 131 103 19270 1380 12.1 6590 471 7.09 77.6 77.6
300 300 300 11 19 27 46 208 149 117 25170 1680 13 8560 571 7.58 83.2 83.2
320 320 300 11.5 20.5 27 47.5 225 161 127 30820 1930 13.8 9240 616 7.57 83.1 83.1
340 340 300 12 21.5 27 48.5 243 171 134 36660 2160 14.6 9690 646 7.53 82.9 82.9
360 360 300 12.5 22.5 27 49.5 261 181 142 43190 2400 15.5 10140 676 7.49 82.7 82.7
400 400 300 13.5 24 27 51 298 198 155 57680 2880 17.1 10820 721 7.4 82.3 82.3
450 450 300 14 26 27 53 344 218 171 79890 3550 19.1 11720 781 7.33 81.9 81.9
500 500 300 14.5 28 27 55 390 239 187 107200 4290 21.2 12620 842 7.27 81.6 81.6
550 550 300 15 29 27 56 438 254 199 136700 4970 23.2 13080 872 7.17 81.1 81.1
600 600 300 15.5 30 27 57 486 270 212 171000 5700 25.2 13530 902 7.08 80.7 80.7
650 650 300 16 31 27 58 534 286 225 210600 6480 27.1 13980 932 6.99 80.2 80.2
700 700 300 17 32 27 59 582 306 241 256900 7340 29 14440 963 6.87 79.6 79.6
800 800 300 17.5 33 30 63 674 334 262 359100 8980 32.8 14900 994 6.68 78.7 78.7
900 900 300 18.5 35 30 65 770 371 291 494100 10980 36.5 15820 1050 6.53 77.9 77.9
1000 1000 300 19 36 30 66 868 400 314 644700 12890 40.1 16280 1090 6.38 77 77

HEA H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B IPE H mm B
100 100 100 6 10 12 22 56 26 20.4 450 89.9 4.16 167 33.5 2.53 27.8 27.8
120 120 120 6.5 11 12 23 74 34 26.7 864 144 5.04 318 52.9 3.06 33.4 33.4
140 140 140 7 12 12 24 92 43 33.7 1510 216 5.93 550 78.5 3.58 38.9 38.9
160 160 160 8 13 15 28 104 54.3 42.6 2490 311 6.78 889 111 4.05 44.4 44.4
180 180 180 8.5 14 15 29 122 65.3 51.2 3830 426 7.66 1360 151 4.57 49.9 49.9
200 200 200 9 15 18 33 134 78.1 61.3 5700 570 8.54 2000 200 5.07 55.5 55.5
220 220 220 9.5 16 18 34 152 91 71.5 8090 736 9.43 2840 258 5.59 61 61
240 240 240 10 17 21 38 164 106 83.2 11260 938 10.3 3920 327 6.08 66.6 66.6
260 260 260 10 17.5 24 41.5 177 118 93 14920 1150 11.2 5130 395 6.58 72.2 72.2
280 280 280 10.5 18 24 42 196 131 103 19270 1380 12.1 6590 471 7.09 77.6 77.6
300 300 300 11 19 27 46 208 149 117 25170 1680 13 8560 571 7.58 83.2 83.2
320 320 300 11.5 20.5 27 47.5 225 161 127 30820 1930 13.8 9240 616 7.57 83.1 83.1
340 340 300 12 21.5 27 48.5 243 171 134 36660 2160 14.6 9690 646 7.53 82.9 82.9
360 360 300 12.5 22.5 27 49.5 261 181 142 43190 2400 15.5 10140 676 7.49 82.7 82.7
400 400 300 13.5 24 27 51 298 198 155 57680 2880 17.1 10820 721 7.4 82.3 82.3
450 450 300 14 26 27 53 344 218 171 79890 3550 19.1 11720 781 7.33 81.9 81.9
500 500 300 14.5 28 27 55 390 239 187 107200 4290 21.2 12620 842 7.27 81.6 81.6
550 550 300 15 29 27 56 438 254 199 136700 4970 23.2 13080 872 7.17 81.1 81.1
600 600 300 15.5 30 27 57 486 270 212 171000 5700 25.2 13530 902 7.08 80.7 80.7
650 650 300 16 31 27 58 534 286 225 210600 6480 27.1 13980 932 6.99 80.2 80.2
700 700 300 17 32 27 59 582 306 241 256900 7340 29 14440 963 6.87 79.6 79.6
800 800 300 17.5 33 30 63 674 334 262 359100 8980 32.8 14900 994 6.68 78.7 78.7
900 900 300 18.5 35 30 65 770 371 291 494100 10980 36.5 15820 1050 6.53 77.9 77.9
1000 1000 300 19 36 30 66 868 400 314 644700 12890 40.1 16280 1090 6.38 77 77

اطلاعات موجود در جدول اشتال 

برای هر مقطع فولادی به تفکیک نوع و سایز آن، به ازای هر متر اطلاعات زیر را به ما می‌دهد.

  1. ضخامت
  2. سطح مقطع
  3. وزن

با توجه به اینکه تیرآهن معمولا ۱۲ متری است و در این سایز تولید می‌شود، وزن استاندارد یک شاخه به وسیله ضرب وزن هر متر در عدد ۱۲ به دست می‌آید. دقت کنید که وزن‌ها بر حسب کیلوگرم هستند.

به هر حال، ممکن است وزن تیرآهن با وزن به دست آمده از این فرمول متفاوت باشد، این تفاوت ممکن است به خاطر استفاده از استاندارد خاصی باشد؛ اما به صورت کلی، هر اندازه که عدد به دست آمده با وزن تیرآهن خریداری شده به هم نزدیک‌تر باشند، تیرآهنی که خریده‌اید، مرغوب‌تر و مناسب‌تر است و کیفیت بالاتری دارد.

2. محاسبه وزن تیرآهن دوبل

اگر می‌خواهید وزن تیرآهن دوبل را حساب کنید، عدد جدول را به جای ضرب در عدد ۱۲، در عدد ۲۴ ضرب می‌کنید؛ زیرا از دو تیر آهن ۱۲ متری استفاده کرده‌اید.

3. محاسبه وزن یک شاخه تیرآهن به کمک چگالی آهن

برای به دست آوردن وزن تیرآهن می‌توانید با کمک خط‌کش و کولیس ضخامت بال و جان تیرآهن، طول بال و طول جان را اندازه‌گیری کنید، سپس از طریق فرمول زیر حاصل را به دست آورید:

وزن یک شاخه تیرآهن برابر است با:

[(طول بال ضربدر ضخامت بال + ضخامت جان ضربدر طول جان) * طول * چگالی * 2 ] / ۱۰۰۰

البته این روش برای محاسبه وزن تیرآهن ساده و هاش استفاده می‌شود. برای انواع دیگر تیرآهن کاربرد ندارد. در فرمول به نکات زیر توجه کنید:

  • طول تیرآهن برحسب متر
  • سایر اعداد برحسب میلیمتر
  • چگالی هم عدد ثابت ۷.۵۸ است
  • نتیجه فرمول؛ وزن یک شاخه تیرآهن برحسب کیلوگرم خواهد بود.

دقت کنید که هنگام خرید تیرآهن، وزن بندیل آن را بپرسید؛ چرا که از کارخانه‌ای به کارخانه دیگر باهم متفاوت است. سپس وزن تیرآهن را با فرمول به دست آورید. حال وزن بندیل را بر وزن یک شاخه تیرآهن تقسیم کنید تا متوجه تعداد شاخه‌های داخل آن بندیل شوید. این روش، راهنمای شما برای داشتن یک خرید مقرون به صرفه‌تر است.

خرید انواع تیرآهن از آهن اسپات

بخش زیادی از وزن یک ساختمان را وزن تیرآهن تشکیل می‌دهد. شرکت‌های خوب تولیدکننده تیرآهن تا جایی که امکان داشته باشد، با حفظ مقاومت و استحکام تیرآهن و حتی با افزایش استحکام آن سعی می‌کنند که وزن را کاهش دهند. افزایش وزن ساختمان روی ایمنی و امنیت آن تاثیر منفی می‌گذارد.
همه این محاسبات و بررسی‌ها برای داشتن خریدی به صرفه است که امنیت و ایمنی شما را حین و بعد از آن تضمین کند. اگر نیاز دریافت مشاوره از متخصصان ما را داشتید، می‌توانید با کارشناسان ما در آهن اسپات تماس حاصل نمایید.