شمش فولاد یکی از فرآورده‌های میانی نورد فولاد است،که در کارخانه فولادسازی چادر ملو تولید می‌شود. شمش فولادی به دو صورت بیلت (Billet) و بلوم (Bloom) تولید میگردد. اغلب به شمش فولادی که به صورت بیلت تولید میگردد، شمشال نیز می‌گویند. این مدل شمش فولاد دارای سطح مقطع دایره‌ای و یا مربعی شکل است. بیلت دارای عرض کمتر از 15 سانتی متر و سطح مقطع کمتر از 230 سانتی متر مربع است و بیشتر برای مصارف تولید میلگرد و سیم استفاده می‌شود. بلوم یا شمشه، شمش فولادی است که دارای سطح مقطعی کمتر 230 سانتی متر مربع و عرض بیش از 15 سانتی مترمربع است. بلوم معمولا برای مصارف ساخت ریل قطار، سپری، ناودانی، قوطی، تیرآهن کاربرد دارد.
روش‌های تولید شمش فولاد چادرملو
در ایران کارخانه چادرملو با استفاده از روش کوره قوس الکتریک، فولاد خام را تولید کرده و عملیات شمش‌سازی، بخصوص ساخت تختال و ورق‌های فلزی را انجام می‌دهد. علاوه بر این کارخانه فولاد مبارکه و فولاد خوزستان نیز از همین روش برای تولید شمش فولاد استفاده می‌کنند. ذوب آهن اصفهان نیز به روش سنتی تولید فولاد، یعنی کوره بلند جهت احیاء غیرمستقیم آهن، کار می‌کند. بقیه کارگاه‌های کوچک و بزرگ هم برای رسیدن به فولاد خام از کوره‌های القایی استفاده می‌کنند.
همان طور که گفته شد شمش فولاد به سه روش تولید می‌شود. این روش‌ها شامل کوره بلند (BF)، کوره قوس الکتریکی (EAF) و کوره القایی (IMF) است. در روش تولید شمش فولاد از طریق کوره قوس الکتریکی، ابتدا آهن قراضه را داخل این کوره ریخته می‌شود. سپس مخلوطی از آهن اسفنجی، آهک، کک، بنتونیت و مواد افزودنی دیگر به آن اضافه شده و نمونه‌گیری انجام میگردد در مرحله بعد اکسیژن در آن دمیده شده تا به فولاد مذاب تبدیل شود. مخلوط مذاب تولید شده پس از تخلیه سرباره، به واحد ریخته‌گری ارسال می‌شوند. مواد مذاب، ابتدا داخل ظروف تانديش ریخته شده و بعد داخل قالب مسی آبگرد می‌ریزند و در نهایت در طول مسیر غلطکی با پاشیدن آب خنک، به شمش منجمد تبدیل میگردد. این شمش‌های منجمد را به اندازه مورد نظر برش می‌دهند. به وسیله این روش، انواع شمش فولادی قابلیت تولید دارند.
روش کوره بلند (Blast Furnace)، روشی متداول برای تولید فولاد است. سنگ آهن پس از اینکه گندله سازی شد، همراه با کک و آهک داخل کوره بلند ریخته شده تا آهن خام یا چدن (با میزان کربن بیشتر از ۲%) به دست آید. سپس آهن خام در کوره کنورتر و با کمک دمیدن اکسیژن، به فولاد مذاب تبدیل می‌شود. اکسیژن همچنین باعث کم شدن مقادیر فسفر و گوگرد هم می‌شود. مواد مذاب پس از اینکه به ترکیب شمیایی مورد نظر تبدیل شدند به وسیله پاتیل به بخش ریخته‌گری پیوسته انتقال می‌یابد. واحد ریخته‌گری با تکنولوژی ریخته‌گری پیوسته، مواد مذاب را به صورت یکی از انواع شمش فولادی تبدیل می‌کند.
روش کوره تونلی، احیای آهن در حالت جامد به کمک عامل کربن است. این روش از شیوه‌های قبلی جدیدتر است ولی تولیدکنندگان بزرگ از این روش استفاده نمی‌کنند.
انواع شمش فولاد
معمولاً شمش‌ها با سطح مقطعی به شکل ذوزنقه تولید می‌شوند تا قالب‌گیری دستی و سهولت در خارج کردن از قالب و حمل و نقل را آسان‌تر کنند. شمش به سه دسته تقسیم می‌شوند.
بیلت یا شمشال که با روش ccm تولید می‌شود. دارای طول زیاد و سطح مقطعی مربع شکل و یا دایره‌ای شکل است. از بیلت برای تولید موادی مانن میلگرد و سیم استفاده می‌شود. به طور کلی شمش‌های فولادی با عرض کمتر از ۱۵ سانتی متر و و سطح مقطعی کوچک تر از ۲۳۰ سانتی مترمربع را بیلت و برای اندازه‌های بالاتر را بلوم می‌نامند. در ایران این شمش‌های فولادی متدوال هستند و شمش های ۱۰۰، ۱۲۰، ۱۲۵، ۱۳۰، ۱۵۰ و ۱۶۰ جز بیلت‌ها محسوب می‌شوند.
بلوم یا شمشه و یا شمش فابری، نوع دیگری از شمش‌های فولادی است. بلوم در واقع شمشی است که یا از کناره‌های اسلب بریده می‌شود و یا تمام اسلب به شمش تبدیل می‌شود. شمش‌های ۱۸۰*۱۸۰، ۲۰۰*۲۰۰، ۲۵۰*۲۵۰ در دسته‌ی بلوم جای می‌گیرند. کاربرد بلوم در صنایع ساخت و تولید ریل راه‌آهن، قوطی و تیرآهن از است.
اسلب یا تختال، شمشی مستطیل شکلی با ضخامت ۲۳۰ میلی متر و عرض ۲۵/۱ متر و طول ۱۲ متر است. این شمش در مقایسه با انواع دیگر ظاهر متفاوتی دارد. از اسلب یا تختال در ساخت ورق فولاد استفاده می‌شود. میزان نرمی و کشش اسلب با توجه به مقدار کربنی که در آن موجود است مشخص می‌شود.
ویژگی شمش فولاد چادرملو
شمش فولاد در کارخانه چادر ملو، با مشخصات و ابعاد قابل تنظیم اتوماتیک با قطع 130*130 و 150*150 و 180*180 و 200*200، با طول 6 الی 12 متر تولید می‌شود. ولی به طور کلی شمش فولادي دارای 2 گرید 3SP و 5SP از استاندارد فولاد ST37 می‌باشد. این دو گرید در دسته فولادهای ساده کربنی قرار می‌گیرند که قابلیت عملیات حرارتی ندارند. از شمش فولادی با گرید SP3 به دلیل انعطاف پذیری بیشتر در صنایعی که نیازمند خمش و کشش هستند استفاده می‌شود. در مقابل از شمش SP5 که انعطاف پذیری کمتری دارد و در صنایع با ثبات که تحت نیرو و فشار نباشند، کاربرد دارد.
کاربردهای شمش فولادی
شمش فولادی پس از تبدیل به بلوم و بیلت در زمینه تولید تیرآهن، مفتول، میلگرد (ساده و آجدار)، نبشی، ناودانی و سپری (فابریک)، لولههای بدون درز و مانیسمان و سایر مقاطع استفاده می‌شود. تختال یا اسلب که از مهم‌ترین محصولات فولاد خام هستند نیز ماده اولیه فرایندهای نورد گرم و سرد جهت ساخت ورق‌های فلزی، صفحه، نوارهای فلزی، کلاف و کویل‌ها و همچنین ساخت لولههای درز دار، تیوب‌ها، نبشی و ناودانی پرسی است.
قیمت شمش فولادی چادرملو
قیمت شمش فولاد، از موارد مختلفی تاثیر می‌پذیرد. از جمله این موارد شامل کارخانه سازنده، میزان مرغوبیت مواد اولیه به کار رفته و قیمت شمش فولاد در بازارهای جهانی، میزان نرخ ارز، قیمت سنگ آهن، هزینه حمل و نقل، قیمت جهانی نفت، قیمت ضایعات، میزان عرضه و تقاضا است. برای آگاهی از قیمت به روز و دقیق قیمت شمش فولاد کارخانه چادرملو می‌توانید به سایت آهن اسپات مراجعه کنید.
در سایت آهن اسپات که منبع معتبری در مورد محصولات آهن و فولاد کشور است، قیمت لحظه‌ای و دقیق شمش‌های فولادی از تمامی کارخانه‌های سازنده را مشاهده می‌کنید. در ضمن شما می‌توانید با مقایسه قیمت‌ها نسبت به خرید از طریق آهن اسپات هم اقدام کنید. شمش فولادی چادرملو در بورس هم خرید و فروش میگردد و از بهترین کالاها برای معاملات در بورس می‌باشد.